دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

در روایات اسلامی‌ خبـر از وقـایع‌ خاصـی‌ همچـون تخریـب‌ خانـه‌ کعبـه‌ و برخـی‌ مسـاجد و اماکن‌ مقدس در زمان ظهور امـام زمـان(عج) داده شـده اسـت‌.در این‌ باره چندین روایت‌ در منابع‌ حدیثی‌ شیعه‌ وجود دارد که‌ سـند برخی از ‌ روایـات‌ ضـعیف‌ و برخی دیگر صــحیح‌. ‌ از لحــاظ دلالــی‌، مــراد از تخریــب‌ بازگردانــدن ایــن‌ امــاکن‌ بــه‌ حالت‌ اولیه‌ یا خالی‌ کـردن آنهـا از بـدعت‌هـا و عـدم تأثیرپـذیري از ابنیـه‌ اشـرافی‌، ماننـد قصرها و عدم تشبّه‌ به‌ عمل‌ مجوس و همچنین‌ رفع‌ مزاحمت‌ براي همسایگان است‌.در منابع‌ روایی‌ شیعی‌، روایاتی‌ دربـاره تخریـب‌ مسـاجد توسـط‌ امـام زمـان(عج) نقـل‌ شـده است‌. این‌ روایت‌ها در دو دسته‌ کلی‌ بازگرداندن مسـجد بـه‌ حالـت‌ اولیـه‌ و تخریـب‌ قسـمتی‌ از مسجد جاي می‌گیرند.ر چند دسته روایـت‌، هـدف از تخریـب‌ مسـجد، ب ...

«صفویان» دودمانی  و  بودند که حکومتشان در سال 907 ق با پادشاهی اسماعیل اول(حک: 907 ـ 930 ق) به عنوان اولین‌حاکم‌صفوی شروع شد. وی ‌درتبریز تاجگذاری کرد. ‌ودر سال 1135 ق باحمله‌افغان‌ها ‌به‌سلطان‌حسین(حک: 1105 ـ 1135 ق) حکومت صفویان پایان پذیرفت.با توجه به گرایش های مهدوی در عصر صفویه و ایجاد فضای مهدویت، طبیعتا برخی افراد از این فضا سوء استفاده کرده و به نوعی مدعی مهدویت شدند در این بین به چند مدعی آن عصر اشاره می‌شود:نابع صفوی از شورش شخصی به نام محمد ابرقوهی در حوالی سال 910 ق یاد می‌کنند که هوای تسلط بر این شهر و یزد را داشت. وی که از دولتمردان آق قویونلوها(حک: 708 ـ 908 ق) بود، بعد ازسقوط آنان، حس استقلال طلبی او گل‌کرد و به جمع‌آوری نیرو دست زد و در این راه به موفقییت‌هایی دست یافت. وی در خلال این استقلال طلبی برای جذب نیرو دم از پیشوایی ...

کتاب کفایه الاثر نوشته محمد بن علی خزاز قمی با رویکرد اثبات ائمه دوازده گانه سامان یافته است. بخشی از روایات این اثر به موضوع مهدویت اشاره دارد.مؤلف کتاب، على بن محمد بن على خزاز قمى از چهره‌هاى دانشمند و از راويان مشهور و معتبر و از علما و فقهاى بزرگ شيعه در نيمه دوم قرن چهارم هجرى است.کسانی که شرح حال وی را نقل کرده اند از او با تعظیم و ستایش بسیاری یاد کرده اند. به عنوان نمونه، نجاشی از وی با عنوان فردی ثقه، از علمای شیعه، فقیه و آبرومند و وجیه یاد می کند.شيخ الطائفه طوسی از او به عنوان متکلمی جلیل القدر که با فقه نیز مأنوس بوده است یاد کرده است. شیخ طوسی محل زندگی وی را شهر ری می‌داند که در همان شهر نیز وفات یافته است. وی استادان بسیاری داشته که اسامی نزدیک به چهل نفر از آنها در کتاب کفایه الاثر آمده است. به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:ولف ...

مهدویت به‌عنوان یکی از نقاط مشترک بین شیعه و اهل سنت مطرح است و یکی از این اشتراکات، مسئله بیعت با امام می‌باشد. اهل سنت، همانند شیعه، بیعت با امام را در مکانی مقدس، یعنی بین رکن و مقام، مورد تأکید قرار داده‌اند.بِیعَت‌، شیوه‌ای‌ رایج‌ در فرهنگ‌ اسلامی‌ برای‌ پیمان‌ بستن‌ مردم‌ با حاكمان‌ كه‌ برپایۀ آن‌ به‌ وفاداری‌ گردن‌ می‌نهند. بیشتر بیعتها در عصر پیامبر(ص) و خلفا از طریق‌ دست‌ دادن‌ با حاكم‌ صورت‌ می‌گرفته‌ است‌. البته‌ بیعت‌ حضوری‌ بدون‌ دست‌ دادن‌ و بیعت‌ غیرحضوری‌ با نمایندۀ حاكم‌، یا با فرستادن‌ نامه‌ نیز شناخته‌ بوده‌ است‌. این‌ شیوه‌ در سده‌های‌ متمادی‌ از تاریخ‌ اسلام‌، از جانب‌ عموم‌ مردم‌ برای‌ مشروعیت‌ داشتن‌ حاكم‌ در اعمال‌ حاكمیت‌، ضروری‌ دانسته‌ می‌شده‌ است‌. ا ظهور امام مهدی، پذیرش امامت امام مهدی با مسئله بیعت صورت می گیرد. ...

دو تعریف برای آن شده است:مفهوم مهدی نوعی دو کاربرد دارد:شیعه و برخی از اهل تسنن به مهدویت شخصی(تعریف مشهور) معتقدند. کاربرد اول مهدویت نوعی، متداول بین برخی از اهل سنت است و کاربرد دوم آن نیز رایج بین بعضی از صوفیه و عرفا می‌باشد. برخی گفته‌اند: این گروه از صوفیه، خود دو دسته‌اند:قول حق در مسئله، اعتقاد به مهدی شخصی(بنا به تعریف مشهور) است و اعتقاد به مهدی شخصی موعود(: گونه اول از مهدی شخصی بنا بر قول غیر مشهور) و مهدی نوعی(طبق هر دو کاربرد)، با اشکال مواجه است. برخی منابع، در ردّ مهدویت نوعیه(کاربرد اول آن) سه اشکال مطرح کرده‌اند:یرا غرض از قیام مهدی، پر کردن جهان از عدل و داد است ولی نوعی بودن مهدی، جهان را از ظلم و ستم پر خواهد کرد؛ زیرا هر قدرتمند دروغ‌گویی می‌تواند این جامه را در بر کرده و ادعا کند که من مهدی هستم و به نام اقامه عدل، به ...

کتاب «قرب الاسناد»، نوشتۀ‌ عبدالله بن جعفر حمیری(م نیمه دوم قرن سوم)، یکی از آثاری است که با هدف نقل روایات نزدیک به معصوم و به شیوه قرب الاسناد نویسی، به تحریر در آمده است. این اثر برخی روایات مهدوی را در خود جای داده است.از مجموع روایات برجای مانده کتاب قرب الاسناد، سیزده روایت با تنوع موضوعی در عرصه مهدویت وجود دارد. حمیری این روایات را معمولا از مشایخ ثقه کوفه، قم و بغداد نقل کرده است که تعامل این محدث را با حوزه های حدیثی نشان می دهد. محتوای روایات وی، گرچه در منابع هم عصر و پسین تا قرن 5 کمتر گزارش شده است؛ بیش‌تر آن‌ها با هسته اصلی آموزه مهدویت و مکتب فکری شیعه تطابق دارد. تنوع روایات وی، به‌ویژه در نشانه های ظهورو جریان واقفیه از نکات برجسته این اثر است.عبداللّه بن جعفر حمیری»، از محدثان برجسته قم و از اصحاب امام هادی و امام عسکری (ع) ...

علی بن ابراهیم قمی، از محدثان شهیر قم است. تاریخ ولادت و وفات وی مشخص نیست؛ اما بی تردید وی در زمان امام حسن عسکری(ع) می‌زیسته و پس از آن حضرت، تا سال 307 زنده بوده است.علی بن ابراهیم مورد ستایش دانشمندان رجال قرارگرفته است. نجاشی(م 450 ق) درباره او می‌گوید: او از افراد مورد وثوق و قابل اعتماد در احادیث می باشد و مذهب و افکار اعتقادی او کاملا صحیح است.طبق گزارش نجاشی و طوسی، برای علی بن ابراهیم بالغ بر ده کتاب ذکرشده است که عبارتند از: کتاب التفسير، كتاب الناسخ و المنسوخ، كتاب قرب الإسناد، كتاب الشرائع، كتاب الحيض، كتاب التوحيد و الشرك، كتاب فضائل أمير المؤمنين، كتاب المغازي، كتاب الأنبياء، رسالة في معنى هشام و يونس، کتاب المشذر، جواب مسائل محمد بن بلال، كتاب المناقب و كتاب إختيار القراءات و رواياته.ز نکات برجسته علمی و عملی علی بن ابراهیم قم ...

در روایات مهدوی برخی از عنوان ها و مفاهیم وجود دارد که با نشانه های ظهور مشترک هستند که حساب این مفاهیم باید از نشانه ها جدا شود.اين كلمه، جمع ملحمه و از ماده لحم گرفته شده است كه معناى اصلى آن، تداخل و درهم بودن است و در لغت به معناى جنگ است. دليل نام‌گذارى جنگ به ملحمه را دو نكته گفته‌اند: يكى اين كه در جنگ، جنگجويان در هم مى‌آميزند و درگير مى‌شوند و ديگر اين كه كشته‌هاى جنگ همچون گوشت افتاده بر روى زمين هستند.جمع كلمه فتنه را فتن گفته‌اند كه به معناى ابتلا و امتحان مى‌آيد. خليل گفته است كه فتنه، همان سوزاندن با آتش است.مراد شيعيان از دو عنوان ملاحم و فتن، احاديثى است كه پيش‌بينى وقايع آينده را پس از حضورظاهرى امامان، در بر دارند؛ وقايعى كه فتنه و آتش را در پى دارند و موجب وقوع جنگ‌هاى آينده و خونريزى‌ها مى‌شوند.ين وقايع، الزاماً ارتباطى به ...

احادیثی از امام علی (ع) و امام صادق (ع) خبر از دو نوع مرگ در آستانه ظهور امام مهدی (عج) می‌دهند: «موت احمر» و «موت ابیض(مرگ سرخ و مرگ سفید)» مرگ سرخ به معنای جنگ و خونریزی و مرگ سفید به معنای بیماری طاعون است. این روایات گویای سختی‌ها و مصیبت‌هایی هستند که قبل از ظهور امام مهدی (عج) به وقوع خواهد پیوست و در ذیل مورد بررسی قرار می گیرند:چندین گونه روایت در این باره وجود دارند:أَخْبَرَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ قَالَ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَّانَ الرَّازِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْأَعْلَمِ الْأَزْدِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) بَيْنَ‌يَدَيِ الْقَائِمِ مَوْتٌ أَحْمَرُ وَ مَوْتٌ أَبْيَض ...

پیشوای دوم جهان تشیع که نخستین میوه پیوند فرخنده امام علی(ع) با دختر گرامی پیامبر اسلام(ص) بود در نیمه ماه رمضان سال سوم هجرت در شهر مدینه دیده به جهان گشود.حسن بن علی از دوران جد بزگوارش چند سال بیشتر درک نکرد. زیرا او تقریبا هفت سال بیشتر نداشت که پیامبر اسلام بدرود زندگی گفت. پس از درگذشت پیامیر(ص) تقریبا 30 سال در کنار پدرش امیر مومنان(ع) قرار داشت و پس از شهادت امام علی(ع) در سال 40 هجری به مدت ده سال امامت امت را به عهده داشت و در سال 50 هجری با توطئه معاویه بر اثر مسمومیت در سن 48 سالگی به درجه شهادت رسید و در قبرستان «بقیع» در مدینه مدفون گشت. صر حسن ‌بن علی(ع)، عصر غربت امام و کم‌توجهی به دین و جایگاه ولیّ ‌خداست. روایات بسیار محدود امام مجتبی(ع) نشان از وضعیت فضای فکری و بحران اجتماعی عصری دارد که آغاز تسلط بنی‌امیه و اوج تلاطم و آش ...