در آیات ابتدایی سوره مبارکه اسرا خدای متعال در ۵ آیه به ذکر سرگذشت بنی اسرائیل اشاره میکند ارتباط آن با مهدویت و ظهور چیست؟
در آیات ابتدایی سوره مبارکه اسرا خدای متعال در ۵ آیه به ذکر سرگذشت بنی اسرائیل اشاره میکند ارتباط آن با مهدویت و ظهور چیست؟، از دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت
در ابتدا برای تصویر روشن از بحث به آیات ابتدایی سوره اسراء اشاره می شود:
««وَ قَضَيْنَا إِلىَ بَنىِ إِسْرَ ءِيلَ فىِ الْكِتَابِ لَتُفْسِدُنَّ فىِ الْأَرْضِ مَرَّتَينِْ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيرًا(4) فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ أُولَئهُمَا بَعَثْنَا عَلَيْكُمْ عِبَادًا لَّنَا أُوْلىِ بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجَاسُواْ خِلَلَ الدِّيَارِ وَ كاَنَ وَعْدًا مَّفْعُولًا(5) ثُمَّ رَدَدْنَا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيهِْمْ وَ أَمْدَدْنَاكُم بِأَمْوَالٍ وَ بَنِينَ وَ جَعَلْنَاكُمْ أَكْثرََ نَفِيرًا(6) إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكمُْ وَ إِنْ أَسَأْتمُْ فَلَهَا فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الاَْخِرَةِ لِيَسُُواْ وُجُوهَكُمْ وَ لِيَدْخُلُواْ الْمَسْجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِيُتَبرُِّواْ مَا عَلَوْاْ تَتْبِيرًا(7) عَسىَ رَبُّكمُْ أَن يَرْحَمَكمُْ وَ إِنْ عُدتمُْ عُدْنَا وَ جَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا(8)»»
و در كتاب(تورات، يا در لوح محفوظ و كتاب تكوين الهى) خبر داديم و چنين مقدر كرديم كه شما بنى اسرائيل دو بار حتما در زمين فساد و خونريزى مىكنيد و تسلط و سركشى سخت ظالمانه مىيابيد.(4) پس چون وقت انتقام اول فرا رسد بندگان سخت جنگجو و نيرومند خود را بر شما برانگيزيم تا آنجا كه در درون خانههاى شما نيز جستجو كنند. و اين وعده(انتقام خدا) حتمى است.(5) آن گاه شما را به روى آنها برگردانيم و بر آنها غلبه دهيم و به مال و فرزندان مدد بخشيم و عدّه(جنگجويان) شما را بيشتر(از دشمن) گردانيم.(6) اگر نيكى و احسان كرديد به خود كردهايد و اگر بدى و ستم كرديد باز به خود كردهايد. و آن گاه كه وقت(انتقام ظلم) ديگر شما فرا رسيد(باز بندگانى قوى و جنگ آور را بر شما مسلط مىكنيم) تا اثر بيچارگى و خوف و اندوه بر رخسار شما نشانند و به مسجد بيت المقدس(معبد بزرگ شما) مانند بار اول درآيند و به هر چه رسند نابود سازند.(7) اميد است خدا به شما(اگر توبه كرده و صالح شويد) باز مهربان گردد و اگر(به عصيان و ستمگرى) برگرديد ما هم(به عقوبت و مجازات شما) بازمىگرديم و جهنم را زندان كافران قرار دادهايم.(8)
در آيات فوق، سخن از دو انحراف اجتماعى بنى اسرائيل كه منجر به فساد و برترى جويى مىگردد به ميان آمده است، كه به دنبال هر يك از اين دو، خداوند مردانى نيرومند، پيكارجو و صالح را بر آنها مسلط ساخته تا آنها را سخت مجازات كنند و به كيفر اعمالشان برسانند. آنچه که در این آیات مورد بحث قرار گرفته است مبتنی برآن است که زمان این انحراف و فساد چه دوره ای بوده است و مراد از عبادلنا چه کسانی هستند و آیا این برتری جویی محقق شده است یا خیر؟
در بین مفسران درباره این دو زمان اختلافاتی وجود دارد:
- برخی مفسران برتری جویی و تسلط بر بیت المقدس را در دوره اول به دوران جالوت، بخت النصر، سنحاریب، قومی از فارس و عمالقه ذکر کرده اند. اما درباره دوره دوم باز بین مفسران اختلاف وجود دارد و آن را به تسلط بخت النصر، اسپیانوس قیصر روم، قوم فارس، رومیان به فرماندهی تیطس و ظهور امام زمان دانسته شده است. [1]
- برخی دیگر از مفسران با تمرکز بر واژه «عبادا لنا» با توجه به مشابهان این واژه در قرآن یعنی «عبدا لله» و «عبادا لی» که به معنای بندگان مخلص و خالص خدا بوده که تنها برای رضایت او اقدام میکنند این برتری جویی را منحصر در بندگان خالص دانسته اند و گروهایی که در بالا ذکر شده است هیچکدام در دوره اول صالح نبوده اند و در دوره دوم تنها امام زمان صالح دانسته شده است. از این رو معتقدند این وعده هنوز محقق نشده است.
البته با توجه به مفاد آیه برای تحقق دو وعده الهی شروط سه گانه ای در نظر گرفته شده است تا مصادیق ذکر شده درباره آیات صحیح باشد. این شروط عبارتند از:
- جهانی بودن فتنه با توجه به کلمه «الارض»
- فتنه از سوی یهودیان باشد
- مرکز فتنه سرزمین فلسطین باشد.
با توجه به این توضیح و با استناد به برخی روایات این وعده در دوران قبل از ظهور و عصر ظهور محقق خواهد شد. [2]
پانویس
- ↑طوسی، التبیان، ج 6، 447، طنطاوی، التفسیر الوسیط للقران الکریم، ج 8، ص 298؛ طباطبایی، المیزان، ج 3، ص 179 و ج 13، ص 45؛ ابن حوزی، زاد المسیر فی علم التفسیر، ج 3، ص 10، فیض کاشانی، التفسیر الصافی ج 3، ص 179، مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج 12، ص 30؛ صادقی تهرانی، الفرقان فی تفسیر القران بالقران، ج 17، ص 33.
- ↑سعید غلامی و همکاران، واکاوی تفسیری آیات سوره اسراء درباره فساد بنی اسرائیل، مجله مطالعات تفسیری، شماره 34.