باران

از آن جا که مسئلۀ قیام حضرت امام عصر(عج) از مهم‌ترین حوادث جهان است؛ ظهور ایشان همراه با علایم و نشانه‌هایی است که از وقوع این حادثه عظیم خبرمی دهند. ازاین رو، در روایات متعددی برای ظهور آخرین حجت الاهی علائم و نشانه هایی بیان شده که برخی از این نشانه ها حتمی و برخی غیر حتمی هستند. «باران» یکی از علائم و نشانه هایی است که در روایات شیعه و سنی بدان اشاره شده و روایات فراوانی در این زمینه به دست ما رسیده است که در حد استفاضه بوده و ما را از بررسی سندی روایات مذکور بی نیاز می کند.

طبق این روایات، جهان در دو دوره زمانی قبل و بعد از ظهور، شاهد دو نوعِ متفاوت از میزان بارندگی خواهد بود:

الف. خشکسالی و کمبود باران، قبل از قیام قائم؛

ب. باران های بسیار و پی در پی همزمان و بعد از ظهور حضرت مهدی(عج) که باعث آبادی زمین و وفور نعمت می گردد.

کمبود باران و خشکسالی قبل از قیام قائم

طبق روایات، قبل از قیام قائم(عج)، زندگی بشرشاهد تحولات و مشکلات گسترده و وسیعی در عرصه های مختلف خواهد بود که این مشکلات، برزندگی انسان ها تاثیرات فراوان و مستقیمی خواهند داشت. یکی از این تحولات کمبود باران و خشکسالی است که در روایات به این مسئله تاکید شده است؛ از جمله:

در روایتی از پیامبر اسلام(ص) چنین آمده است:«قبل از خروج دجال به مدت سه سال؛ سال های سختی خواهند بود و مردم در این سال ها به گرسنگی شدیدی دچار خواهند شد. خداوند تبارک و تعالی در سال سوم دستور می دهد به ابرها، پس باران نخواهد بارید، حتی یک قطره، و خداوند به زمین دستور می دهد که همه محصول خود را نگه دارد؛ به گونه ای که هیچ سبزی روییده نخواهد شد، و دیگر هیچ چارپایی باقی نخواهد ماند، مگر این که نابود خواهد شد؛ جز آنچه خدا اراده کرده باشد که زنده بماند».[1]

همچنین امیر مومنان(ع) می فرمایند:«...باران ها کم می شود تا جایی که نه زمین بذری را می رویاند و نه آسمان بارانی می بارد. در این هنگام مهدی(عج) ظهور می کند».[2]

نیزامام صادق(ع) دراین زمینه می فرمایند: «...زمانی که حضرت قائم(عج) و اصحابش قیام کنند ، آب بر روی زمین نایاب است و مومنان با ناله و زاری از درگاه الاهی، آب طلب می کنند تا آن که خداوند بر آنان آب نازل می کند و آنان می نوشند».[3]

خشک شدن دریاچه ها ورودها

پیامبر اکرم (صلّی الله علیه وآله) می فرمایند: «شهرهای مصر بر اثر خشکی رود نیل، ویران می شوند».[4]

ارطات می گوید: «در آن هنگام، فرات، رودخانه ها وچشمه ها خشک می شوند».[5]

نیز آمده است: «آب دریاچه طبرستان خشک می شود ونخل ها ثمر نمی دهند وآب چشمه زعر که [این چشمه] در شام است، به زمین فرومی رود».[6]

هم چنین آمده است: «... رودخانه ها خشک می شوند وگرانی وقحطی سه سال، به درازا می کشد».[7]

بارش های بی موقع

طبق برخی روایات، قبل از قیام قائم(عج) با گسترش فساد و تباهی ها، جهان در وضعیت نا بسامانی به سر خواهد برد؛ به طوری که آسمان نیز براهل زمین رحم نمی کند و نزول باران که رحمت الاهی است، برای آنان به غضب تبدیل شده و ویرانگر می شود.

پیامبر گرامی(ص) می فرمایند: «زمانی بر مردم فرا می رسد که خداوند باران را در فصل و موسمش حرام می گرداند و باران نازل نمی شود و آن را در غیر موسمش فرو می فرستد».[8]

امام صادق(ع) نیز می فرمایند: «پیش از ظهور حضرت قائم(ع)، سالی خواهد بود که باران های بسیاری می بارد و میوه ها را از بین می برد و خرما ها را بر نخل ها فاسد می کند. پس در آن دوران، به شک و شبهه دچارنشوید.[9]

همچنین امیر مومنان(ع) می فرمایند: «... باران در فصل گرما و تابستان می بارد».[10]

بارش های فراوان

طبق برخی روایات، در سال ظهور، باران های پیاپی زمین را آباد و سرسبز می کند و وضع مردم بهتر می شود.

پیامبر گرامی اسلام در این زمینه می فرمایند: «در دولت او [مهدی عج] آب ها فراوان می شود و آب رودخانه ها بالا می آید».[11]

امام صادق(ع) نیزمی فرمایند: « در آستانه قیام مهدی(عج)، سالی پر باران خواهد بود که بر اثر آن، خرما بر روی نخل می پوسد. پس دراین، تردیدی به خود راه ندهید».[12] نیز می فرمایند: « و چون هنگام ظهور مهدی(عج) نزدیک شود، در تمام ماه جمادی الاخر و ده روز نخست ماه رجب ، بارانی بر مردم ببارد که تا آن هنگام، مانند آن را ندیده باشند...».[13]

و همچنین درباره عصر ظهور حضرت مهدی(عج) چنین آورده اند: «خداوند، برای مهدی(عج) برکت را از آسمان فرو می فرستد.»[14] آسمان، بارانی می بارد که زمین، محصول خود را آشکار می کند و مردم در حکومت آن حضرت از نعمتی برخوردار می شوند که هرگز مانند آن را ندیده اند.[15] در دولت او، آب ها فراوان می شود و رودخانه ها بالا می آید.[16] چشمه ها می جوشد؛ و زمین چند برابر محصول می دهد.».[17]

نیز امیر مومنان(ع) در این زمینه می فرمایند: «خداوند بزرگ، آفرینش را به سبب وجود ما آغاز کرد و آن را به سبب وجود ما ختم می کند. آن چه را بخواهد، به وسیله ما نابود می گرداند و با ما آن چه را بخواهد، استقرار می بخشد. به وجود ما روزگار سخت را برطرف می کند و به سبب ما باران فرو می فرستد. پس فریبکاری [جامعه و افراد] شما را از راه خدا نفریبد. از روزی که خداوند درهای آسمان را بست، قطره ای باران از آن نبارید و اگر قائم ما قیام کند، آسمان باران رحمت خود را فرو می فرستد».[18]

پانویس

1. ↑ . نجم الدین عسگری، مهدی موعود منتظر، ص222.
2. ↑ . عن علي(ع): « و يقل المطر، فلا أرض تنبت، و لا سماء تنزل، ثم يخرج المهدي »(ابن طاووس، ملاحم، ص134).
3. ↑ . عن الصادق(ع): «... إذا قام القائم وأصحابه فقد الماء الذی علی وجه الأرض حتی لا یوجد ماء، فیضجّ المؤمنون إلی الله بالدعاء، فیبعت الله لهم هذا الماء فیشربونه». (دلائل الإمامة، ص ۵۴۵). أقول: لعلّ المراد قبیل ظهور المهدی(عج)، وأمّا بعد ظهوره: فالبرکات تنهال علی المؤمنین. (محمد بن جریر طبری، دلائل الإمامة، ص ٢۴۵).
4. ↑ عن النّبی (صلّی الله علیه وآله وسلّم): «وخراب مصر من جفاف النیل». (سید مصطفی کاظمی، بشارة الاسلام، ص ٢٨).
5. ↑ . عن أرطاة: «وتیبس الفرات والعیون والأنهار».(ابن حمّاد، فتن، ص ١۴٨).
6. ↑ . عن أبی عبد الله(ع): «یجفّ ماء بحیرة طبریا، ویتوقّف النخیل عن الثمر، وتنضب عین زعر» الواقعة فی الجانب القبلی من الشام». (سید مصطفی کاظمی، بشارة الاسلام، ص ١٩١؛ علی یزدی حائری، الزام الناصب، ص١۶١).
7. ↑ . وعنه(ع): «... ویکون جفاف الأنهار... ویقع القحط والغلاء ثلاث سنین».(سید مصطفی کاظمی بشارة الاسلام، ص ٩٨).
8. ↑ .محمد بن محمد شعیری، جامع الاخبار، ص150و میرزا حسین نوری، مستدرک الوسایل، ج11، ص375.
9. ↑ . محمد بن محمد(شیخ مفید) الارشاد، ص361 و محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج52، ص214.
10. ↑ . عن علی(ع): «و یکون المطر قیضا». محمد رضا مروج طبسی، الشیعة والرجعة، ج1، ص151؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج14، ص241.
11. ↑ . قال رسول الله(ص):«و تزید المیاه فی دولته و تمد الانهار». (یوسف بن یحیی مقدسی عقد الدرر، ص84).
12. ↑ . محمد بن حسن طوسی، غیبت، ص449.
13. ↑ . فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری، ص290 و 432 و محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج52، ص337.
14. ↑ . سید بن طاووس، ملاحم ، ص71 و 141 و یوسف بن یحیی مقدسی، عقدالدرر، ص169.
15. ↑ . پیامبر اکرم(ص) در این باره چنین می فرمایند: «یَتَنَعَّمُ اُمَّتی فی زَمانِه نَعیماً لَمْ یَتَنَعَّمُوا مِثلَه قَطُّ، اَلبِرُّ و الفاجِرُ، یُرْسِلُ السَّماءُ عَلیْهِم مِدْراراً وَ لا تَدَّخَرُ الاَرضُ شیئاً مِنْ نبَاتِها؛ در امت من، مهدی قیام کند و در زمان او مردم به نعمت هایی دست یابند که در هیچ زمانی دست نیافته باشند، [همگان] چه نیکوکار و چه بدکار، آسمان بر آنان ببارد و زمین چیزی از روییدنی های خود را پنهان ندارد». (محمد بن یوسف شافعی گنجی، البـيان في أخبار صاحب الزمـان: 519محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج52، ص345؛ شیخ حر عاملی، اثباة الهداة، ج3، ص524 و قاضی نورالله حسینی، احقاق الحق، ج19، ص655).
16. ↑ . یوسف بن یحیی مقدسی، عقدالدرر، ص84.
17. ↑ . محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج52، ص304.
18. ↑ . «بنا یفتح الله، وبنا یختم، وبنا یمحو ما یشاء، وبنا یثبّت، وبنا یدفع الله الزمان الکلب، وبنا ینزّل الغیث، فلا یغرّنّکم بالله الغرور، ما أنزلت السماء قطرة من ماء منذ حبسه الله عزّ وجلّ، ولو قد قام قائمنا لأنزلت السماء» (منن الرحمن، ج ٢، ص ۴٢).

منابع

1. قرآن
2. حسینی ،قاضی نورالله، احقاق الحق و ازهاق الباطل،کتابخانه آیة الله مرعشی، قم، بی تا
3. حکیمی، محمد رضا، عصر زندگی، قم ، بوستان کتاب، 1381ش.
4. سید بن طاووس، ملاحم والفتن، چاپ نجف، 1382ه.ق.
5. شافعی گنجی، محمد بن یوسف، البـيان في أخبار صاحب الزمـان،
6. شیخ حر عاملی، اثباة الهداة، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، 1425ه.ق.
7. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، چاپ نجف، مطبعة حیدریة، بی تا
8. (شیخ مفید) محمد بن محمدّ، الارشاد، قم، کنگره شیخ مفید، 1413ه.ق.
9. (شیخ طوسی)، محمد بن حسن طوسی، غیبت،تهران، کتابفروشی نینوا، بی تا.
10. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، چاپ ایران، 1338ه.ق.
11. کاظمی، سید مصطفی، بشارة الاسلام، تهران، کتابخانه نینوی الحدیثه، بی تا.
12. متقی هندی(علاء الدین علی)، کنزالعمال فی سنن الاقوال والافعال،بیروت، موسسة الرسالة، بی تا.
13. محمد بن یوسف بن محمد گنجی، البـيان في أخبار صاحب الزمـان،تهران، دار احیاء تراث اهل البیت، 1404ه.ق.
14. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، موسسه الوفاءف 1383ه.ق.
15. مروج طبسی، محمد رضا، الشیعة والرجعة، نجف، چاپخانه الآداب، 1385ق.
16. موسوی کاشانی، محمد حسن، جهان در آینده، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1388ش.
17. نورالله الحسینی المرعشی التستری، احقاق الحق و ازهاق الباطل، تهران، مکتبة الاسلامیه،1396ه.ق.
18. نوری،حسین، مستدرک الوسایل، قم، آل البیت، 1408.ه.ق.
19. یزدی حائری، علی، الزام الناصب، قم، 1404ق.
20. یوسف بن یحیی مقدسی، عقدالدرر، قاهره، 1399ه.ق.