دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

یکی از قواعد عقلی برای اثبات مهدویت قاعده دلیل وجوب هدایت است.ر اساس این دلیل، خداوند متعال، همه آفریدگان خویش را به سوی رشد و کمال نهایی آنان هدایت می‌کند و این هدایت بر خداوند، واجب است(یعنی اوصاف کمالیه خداوند، ایجاب می‌کند که امر هدایت را انجام دهد) . این هدایت، در دو بُعد تکوینی و تشریعی صورت می‌گیرد. در هدایت تکوینی، جایی برای اختیار و انتخاب وجود ندارد؛ یعنی خدای متعال در آفرینش موجودات، موجبات آن را به گونه‌ای که عدول از آن ممکن نیست قرار داده است. لذا هر انسانی، چه بخواهد یا نخواهد و بداند یا نداند، به تدریج رشد می‌کند و به کمال جسمانی می‌رسد و از این نظر، هیچ گونه تفاوتی با نباتات و سایر حیوانات ندارد. اما تکامل معنوی و رشد نفسانی در پرتو هدایت تشریعی خداوند، جبری نیست بلکه بستگی به خواست و انتخاب و عمل خود آدمی دارد و نقش هدایت عمو ...

در روایتی درباره صاحب الامر آمده است: الَّذِي يَمْلَأُهَا عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً عَلَى فَتْرَةٍ مِنَ الْأَئِمَّةِ كَمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ بُعِثَ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ. كسى كه زمين را از عدالت پر مى‌كند، همان گونه كه از ظلم و ستم پر شده است، پس از فترتی ميان امامان، همان گونه كه پيامبر خدا (ص)پس از فترتی از پيامبران مبعوث شد.بنا براین ضرورت ندارد در هر دوره ای امام باشد و امکان فترت وجود دارد.«فترت»، از فتر گرفته شده و در میان دانشمندان اهل لغت تمامی آنان این واژه را در معنای ضعف و سستییا سکون پس از حدت و آرامش معنا کرده اند. در این روایت به قرینه فترت رسولان مراد عدم ظهور و بروز ائمه معنا شده است. شارحین کافی مانند مرحوم مجلسی مراد از فترت را خفاء و عدم ظهور و بروز ائمه می داند.ما باید دانست که فترت رسل به معنای ...

در ابتدا برای تصویر روشن از بحث به آیات ابتدایی سوره اسراء اشاره می شود:«وَ قَضَيْنَا إِلىَ‌ بَنىِ إِسْرَ ءِيلَ فىِ الْكِتَابِ لَتُفْسِدُنَّ فىِ الْأَرْضِ مَرَّتَينْ‌ِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيرًا(4) فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ أُولَئهُمَا بَعَثْنَا عَلَيْكُمْ عِبَادًا لَّنَا أُوْلىِ بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجَاسُواْ خِلَلَ الدِّيَارِ وَ كاَنَ وَعْدًا مَّفْعُولًا(5) ثُمَّ رَدَدْنَا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيهِْمْ وَ أَمْدَدْنَاكُم بِأَمْوَالٍ وَ بَنِينَ وَ جَعَلْنَاكُمْ أَكْثرََ نَفِيرًا(6) إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكمُ‌ْ وَ إِنْ أَسَأْتمُ‌ْ فَلَهَا فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الاَْخِرَةِ لِيَسُُواْ وُجُوهَكُمْ وَ لِيَدْخُلُواْ الْمَسْجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِيُتَبرُِّواْ مَا عَلَوْاْ تَتْبِيرًا(7) عَسىَ‌ رَبُّكمُ‌ْ أَن يَرْحَمَكمُ‌ْ ...

نسخه امروزی کتاب صحیح مسلم و صحیح بخاری نسبت به دیگر محدثان اهل سنت، آموزه مهدویت را کمرنگ جلوه داده اند و تنها به اشاراتی اکتفا شده است و به نوعی آنان در این مساله و جزئیات آن سکوت نموده اند.در چرایی و انگیزه این دو محدث از ثبت اخبار مهدويّت، جاى كاوش و پژوهش بسيار دارد كه از مجال اين مقال خارج است؛ تنها به دو اشاره‌ى كوتاه، بسنده مى‌شود: نمونه‌ى برجسته‌اى از اين برخورد زورمدارانه با مباحث اعتقادى، داستان چند سال زندان احمد بن حنبل، و شكنجه‌ى او با تازيانه، به روزگار حكومت مأمون، معتصم و واثق عبّاسى، بر سر موضوع «خلقت و حدوث كلام اللّه» مى‌باشد محمّد بن شاذل نيشابورى میگويد: از بخارى در مورد «خلق قرآن» پرسيدم؛ گفت: فرزندم، اين پرسش شومى است. من شاهد بودم كه از اين مسأله، چه بر سر احمد بن حنبل آمد! پس با خودم عهد و قرار بسته‌ام كه در اين موض ...

با استفاده از آيات و روايات مى‌توان وجود امام مهدى(عج) را ثابت كرد:بدون شك، از نظر جامعه اسلامى كليه مفاهيم و اعتقادات اصيل اسلامى ريشه در كلام الهى دارد و اساس عقيده به ظهور امام زمان(عج) در كتاب خدا وجود دارد و اين كتاب بزرگ آسمانى فرارسيدن آن روز مبارك و فرخنده را به تمام پيروان بشارت داده است.آيات متعددى در شأن امام مهدى(عج) هست كه امامان معصوم(علیهم السلام)، تفسير، تأويل و تطبيق اين آيات را بر وجود مقدس امام زمان(عج) و حكومت جهانى آن عدالت‌گستر بيان نموده‌اند كه در ذيل براى نمونه به پاره‌اى از اين آيات اشاره مى‌شود: امام باقر(ع) در مورد عِبادِيَ الصَّالِحُونَ؛ فرموده‌اند: قائم و اصحاب وى مى‌باشند. امام صادق(ع) فرموده است كه اين آيه درباره حضرت قائم و اصحاب وى به شمار مى‌رود. در روایتی از امام باقر آمده است: بدرستى كه اين آيه مخصوص است ...

در قرآن و روایات از «دابة الارض» سخن به میان آمده است؛ واقعه‌ای که در آخرالزمان اتفاق خواهد افتاد. «دابة الارض» به معنای «جنبنده زمینی» است. بعضی از محققان شیعه معتقدند او در زمان رجعت ظهور می‌کند. سخن گفتن او با مردم از آیات الاهی شمرده شده و از مهم ترین کارهای او این است که مؤمن و كافر را با علامتی که در دست دارد، نشانه‌گذارى مى‌كند.ريشه لغوي "دابة"، "دب" به معناى حرکت بر زمین است که از راه رفتن معمول، کم‌تر است و به هر چیزی که بر روی زمین حرکت کند، «دابّه» گویند. «أَرْض‌» به زمين‌ يا جرم و جسمى می گویند كه در مقابل آسمان قرار دارد و در اصطلاح دابّـة الأرض، یکی از نشانه‌های الاهی است که خداوند آن را در آخرالزّمان پدیدار می‌کند.دابّة ‌الأرض» در قرآن، به صورت «دابَّةً من الأرض» در آیه 82 سورة نمل، در وصف رویدادی مهم در آستانه قیامت آمده است. ...

دانشنامه امام مهدی بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ مجموعه‌ای ده جلدی درباره امام مهدی(عج) و موضوع مهدویت است. این دانشنامه، در مؤسسه دارالحدیث در دستور کار قرار گرفت و در سال ۱۳۹۳ شمسی منتشر شد. از جمله اهداف نگارش دانشنامه امام مهدی(عج)، رویکرد به زندگانی امام زمان(عج) و موضوع مهدویت با پژوهش جدید، بازنگری تخصصی و اتقان علمی بیشتر بوده است. این دانشنامه در ۱۴ بخش اصلی تشکیل شده که هر کدام از بخش‌ها دارای فصول متعدد است. گزیده دانشنامه امام مهدی(عج) با تلخیص مجموعه ده جلدی توسط احمد غلامعلی در ۲ جلد صورت گرفت.رحوم آیت الله محمد محمدی ری‌شهری با همکاری چند تن از اساتید مبرز حدیث مانند سیدمحمدکاظم طباطبایی و دیگر پژوهشگران مؤسسه دارالحدیث این اثر فاخر را سامان بخشیده اند. ترجمه بخش‌های عربی توسط عبدالهادی مسعودی صورت گرفته و ارزیابی علمی کل دانشنامه ...

یکی از دعاهایی که سفارش شده شیعیان در زمان غیبت آن را بخوانند دعایی است که به عنوان «دعا در زمان غیبت» سید ابن طاووس(ره) توصیه می کند خواندن این دعا در عصر جمعه ترک نشود. این دعا از محتوای بسیار عالی و بلندی برخوردار است. موضوعاتی نظیر معرفت افزایی و ولایت مداری در این دعا مطرح شده و بهترین راهکار برون رفت از آسیب های زمان غیبت، ثبات قدم و اطاعت پذیری معرفی شده است.اللَّهُمَ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ رَسُولَک اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی رَسُولَک فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَک لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دِینِی.چند نام برای این دعای شریف وجود دارد از جمله:ین دعای شریف حاوی معارف بلندی است که احتیاج به تأمل ...

«اَمَّن یُّجیبُ المُضطَرَّ اِذا دَعاهُ وَ یَکشِفُ السُّوءَ وَ یَجعَلُکُم خُلَفاءَ الاَرضِ ءَاِلهٌ مَّعَ اللهِ قَلیلاً مَا تَذَکَّرُونَ»؛ آیا [آن شریکان بهترند یا]کسی که [دعای] شخص گرفتار را هنگامی که او را می‌خواند، پاسخ می‌دهد و آسیب و گرفتاری‌اش را برطرف می کند و شما را جانیشنان [روی]زمین قرار می‌دهد [=جانشنان خدا روی زمین، و حاضران در جای رفتگان]؟ آیا با خدای یکتا معبودی هست؟ بسیار اندک متذکر می‌شوید!».یکی ازعلت های به اجابت نرسیدن دعاهای ما این است که در عین خواستن از خداوند، امیدمان به افراد و وسایل دیگر هم هست و به بیان روشن تر، دعای ما خالصانه و صادقانه نیست؛ اما آن گاه که از اسباب و علل مادی کاری ساخته نیست انسان مضطر، صادقانه خدا را می خواند و اجابت را می بیند.قطه عالی معرفتی آن جاست که در عین فراهم بودن همه اسباب و وسایل مادی، انسان ...

«دعای افتتاح» از جمله دعاهایی است که قرائت آن در شب های ماه مبارک رمضان سفارش شده است. این دعا همچنین در زمره نیایش هایی است که از ناحیه حضرت ولی عصر(عج) صادر شده و به وجود نازنین آن حضرت منسوب است. اگر چه غالب علما و بزرگان این انتساب را پذیرفته و در تایید آن سخن گفته اند؛ تردید هایی نیز در این زمینه وجود دارد؛ که بررسی سند و منبع این دعا را لازم می نماید.دعای افتتاح را شیخ طوسی در مصباح المتهجد و تهذیب الاحکام،سید بن طاووس در اقبال الاعمال،کفعمی در مصباح و البلد الامین، مجلسی در زاد المعاد و ملاذ الاخیار و شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان،نقل کرده‌اند. به گفته علامه مجلسی در کتاب زاد المعاد به سند معتبر، منقول است که امام زمان(عج) به شیعیان نوشتند که در هر شب ماه رمضان دعای افتتاح را بخوانند.نابر منابع، راوی دعای افتتاح محمد بن عثمان عمری، از ...