دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

يكي از مباحث جالب توجه در حوزه مهدويت، آشنايي با سيره فرهنگي امام زمان(عج) است. مقصود از آن شناخت قواعد، سبک ها و روش هایی است که امام مهدی برای اثرگذاری بر شناخت، نگرش، اخلاق و رفتار دیگران، در عرصه های مختلف فرهنگي از خود بروز می دهد. حكومت مهدوى در حقيقت، مقدّمه يك انقلاب عميق فرهنگى است؛ زيرا هدف اصلى اين حكومت، سالم‌سازى فضاى فرهنگى و حاكم ساختن ارزش‌هاى انسانى و اسلامى بر جامعه است.برجسته‌ترين اين سياست‌ها كه در احاديث اهل بيت(علیهم السلام) مورد اشاره قرار گرفته، عبارت است از:يكي ازاقدامات مهم امام مهدی(عج) در عرصه فرهنگي، زدودن بدعت ها، تصحیح انحرافات و حذف برداشت های غیراسلامی و نادرستی است که به نام اسلام وبه مرور زمان به جامعه القا شده و درمبانی دین تحریف معنوی یا موضعی پدید آورده است.ز روايات چنين برداشت مي شود كه در زمان غیبت، بدع ...

یکی از ويژگي‌هاي امام مهدي(عج) که آن حضرت را نسبت به ديگران متمايز مي‌کند، سيره سياسي ايشان است. سياست، به معني تدبير و اداره امور جامعه در مسير تحقق ولايت الهي مي باشدآن حضرت وقتي حکومت جهان را به دست مي‌گيرند، در تدبير نظام جهان روش و شيوه‌ي خاصي دارند، كه در دعای افتتاح به زیبایی ترسیم شده است: «خدایا! ما به سوی تو رغبت داریم در دولت کریمه‌ای که اسلام و مسلمانان عزت یافته و نفاق و منافقان دچار ذلت می‌شوند»حكومت مهدوي در حقيقت همان مدينه فاضله اي است كه خداوند نويد و مژده آن را به مستضعفان و محرومان داده است در سيره سياسي امام مهدي، سوق دادن جامعه به سمت كمال و سعادت واقعي بشر به بهترين وجه در سطح جهان اجرا خواهد شدضعيت سياسي عصر مهدوي، خود گواه روشني بر برتري حضرت و اقتدار جهاني آن حكومت است در روايات، دامنه سيطره اين حكومت، برتر از حكومت ...

با مطالعه تحليلى آثار و مكتوبات مسلمانان در دوره‌هاى مختلف تاريخى، رويكردهاى متفاوت و ويژگى‌ها و تفاوت‌هاى ناشى از مبانى و روش‌ها مشاهد می گردد. در حوزه مهدويّت بر اساس مبانی و روش ها سه رویکرد «نقلى» « نقلى- عقلى» و «عرفانی» وجود دارد:كهن‌ترين رويكرد به مسئله مهدويّت رويكرد نقلى است. گردآورى و تبويب احاديث، نخستين تلاش فكرى براى پرداختن به اين موضوع است. آنچه در مصادر اصلى حديث شيعه و اهل سنّت چون‌ الكافى‌ و كتب صحاح در باب مهدويّت گرد آمده، با همين رويكرد است. در اين روش تكيه‌گاه اصلى، آموزه‌هاى منتهى به وحى است.ين روش از آغاز نگارش در باره مهدويّت تا دوره معاصر بيشترين طرف‌دار را داشته است. كتاب‌هاى تأليف‌شده در قرون نخستين و حتّى قبل از تولد امام مهدی(عج) از اين جمله‌اند. دو كتاب‌ الغيبة نعمانى و كمال الدين‌ شيخ صدوق، كه در قرن چهارم تألي ...

دو تعریف برای آن شده است:مفهوم مهدی نوعی دو کاربرد دارد:شیعه و برخی از اهل تسنن به مهدویت شخصی(تعریف مشهور) معتقدند. کاربرد اول مهدویت نوعی، متداول بین برخی از اهل سنت است و کاربرد دوم آن نیز رایج بین بعضی از صوفیه و عرفا می‌باشد. برخی گفته‌اند: این گروه از صوفیه، خود دو دسته‌اند:قول حق در مسئله، اعتقاد به مهدی شخصی(بنا به تعریف مشهور) است و اعتقاد به مهدی شخصی موعود(: گونه اول از مهدی شخصی بنا بر قول غیر مشهور) و مهدی نوعی(طبق هر دو کاربرد)، با اشکال مواجه است. برخی منابع، در ردّ مهدویت نوعیه(کاربرد اول آن) سه اشکال مطرح کرده‌اند:یرا غرض از قیام مهدی، پر کردن جهان از عدل و داد است ولی نوعی بودن مهدی، جهان را از ظلم و ستم پر خواهد کرد؛ زیرا هر قدرتمند دروغ‌گویی می‌تواند این جامه را در بر کرده و ادعا کند که من مهدی هستم و به نام اقامه عدل، به ...

اسماء و صفات خداوند، تجلی دارند و لذا هر کدام، مَجلی و مظهری می‌خواهند. عوالم هستی - چون عالَم عقل، مثال، طبیعت و...- هر کدام در حدّ توان، آینه و مظهر این صفات‌اند. در میان اسماء الهی، «الله» اسم جامع است و بر همین اساس، مظهر جامعی می‌خواهد و در این میان، تنها «انسان کامل» است که به خاطر جامعیت عقل و طبیعت در او، آینه اسم «الله» است و از آن‌جا که اسم اعظم «الله»، خلیفه و واسطه فیض الهی به دیگر اسماء و صفات است، انسان کامل نیز –که مظهر آن اسم است- مقام خلافت و امامت را دارد.نسان کامل، اصطلاحی است که در عرفان عملی و نظری و تصوف مطرح است. این تعبیر در ادبیات اسلامی تا قرن هفتم هجری وجود نداشته است و اولین کسی که در مورد انسان، تعبیر «انسان کامل» را مطرح کرد، محیی الدین عربی است. این انسان کامل، اسامی بسیار دارد؛ گاهی او را پیشوا و مرشد و شیخ و پ ...

یکی از قواعد عقلی برای اثبات مهدویت قاعده دلیل وجوب هدایت است.ر اساس این دلیل، خداوند متعال، همه آفریدگان خویش را به سوی رشد و کمال نهایی آنان هدایت می‌کند و این هدایت بر خداوند، واجب است(یعنی اوصاف کمالیه خداوند، ایجاب می‌کند که امر هدایت را انجام دهد) . این هدایت، در دو بُعد تکوینی و تشریعی صورت می‌گیرد. در هدایت تکوینی، جایی برای اختیار و انتخاب وجود ندارد؛ یعنی خدای متعال در آفرینش موجودات، موجبات آن را به گونه‌ای که عدول از آن ممکن نیست قرار داده است. لذا هر انسانی، چه بخواهد یا نخواهد و بداند یا نداند، به تدریج رشد می‌کند و به کمال جسمانی می‌رسد و از این نظر، هیچ گونه تفاوتی با نباتات و سایر حیوانات ندارد. اما تکامل معنوی و رشد نفسانی در پرتو هدایت تشریعی خداوند، جبری نیست بلکه بستگی به خواست و انتخاب و عمل خود آدمی دارد و نقش هدایت عمو ...

در منابع حدیثی به سیره قضائی امام مهدی اشاره شده است. یکی از آنها به نحوه قضاوت حضرت داود اشاره دارد . این که این نوع قضاوت به چه شکلی بوده است دو دسته تحلیل وجود دارد. تحلیل نهایی آنکه عمده قضاوت حضرت داوود بر اساس ابزارهایی مانند اقرار و بازجویی از متهمان بوده است و جنبه اعجاز گونه آن یک مورد خاص بیش نیست.وایات قضاوت داوودی در منابع متقدم شیعی نقل شده است. قدیمی ترین اثر، کتاب بصائر الدرجات صفار است که در آن به چندین روایت اشاره دارد. به عنوان نمونه وی در روایتی از امام باقر نقل کرده است: « إذا قامَ قائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ حَكَمَ بِحُكمِ داوُدَ وسُلَيمانَ، لا يَسأَلُ النّاسَ بَيِّنَةً هنگامى كه قائم خاندان محمّد قيام مى‌كند، به شيوه داوود و سليمان قضاوت مى‌كند و از مردم، بيّنه نمى‌طلبد» یا در روایتی دیگر از امام باقر آمده است: يا أبا عُبَيدَةَ ...

یکی از قواعد عقلی است که با آنا می توان اصل مسئله مهدویت و و جود حجت را اثبات کرد. زیرا نوع نبى و امام، بیشترین نزدیکی را به خالق دارند. هر نوعى كه چنين باشد، واسطه فیض الهی است بنابراین نوع نبى و امام، واسطه فیض الهی است.بر اساس این قاعده، خداوند متعال که منشأ فیض است، فیض خود را از طریق واسطه به مخلوقات می‌رساند. این واسطه، همان حجت الهی است که در هر زمان وجود دارد و برکات الهی به واسطه او و از طریق وی به مخلوقات می‌رسد و چنان‌چه این واسطه نباشد، نظام هستی در هم پیچیده می‌شود و دیگر ادامه حیات برای مخلوقات ممکن نخواهد بود.یض، مصدرِ «فاضَ یَفیضُ» بوده و در اصل لغت به معنای جریان داشتن چیزی با سهولت و آسانی می‌باشد. عرب، هنگامی که آب در ظرفی، روان و ریزان شود، به «فاضَ الماءُ» تعبیر می‌کند. در اصطلاح فلسفه و عرفان، فيض به فعل فاعلى اطلاق مى‌ش ...

کی از قواعد عقلی اثبات اصل مهدویت قاعده امکان اشرف است. بر اساس این قاعده، هرگاه ممکنِ اَخَسّ(: ممکن الوجود پست‌تر) بخواهد موجود شود؛ واجب است قبل از آن، ممکن اشرف وجود پیدا کند. بر اساس این قاعده نوع نبى و امام، نوع عالى و اشرف از ساير انواع انسانى است و هر نوعى كه چنين باشد، از نظر رتبه وجودى، مقدم بر ساير انواع خواهد بود. بنابراین نوع نبى و امام، مقدم بر ساير انواع انسانى در رتبه وجودى است. نوع نبی و امام- که از آن به حجت الهی تعبیر می‌شود- در هر زمانی وجود دارد و اكنون نيز كه هنگامه غيبت امام زمان(عج) است، خورشيد وجودى‌ حضرت از پشت ابرها نورافشانى مى‌كند و وجود ابرها، مانع كار خورشيد نمى‌شود. خود آن حضرت می‌فرماید: «وَ أَمَّا وَجْهُ الِانْتِفَاعِ بِي فِي غَيْبَتِي فَكَالانْتِفَاعِ بِالشَّمْسِ‌إِذَا غَيَّبَهَا عَنِ الْأَبْصَارِ السَّحَابُ» ...

یکی از مباحث جالب توجه در حوزه مهدویت، آشنایی با سیره اخلاقی امام زمان(عج) است و مقصود از آن، شناخت شیوه و روش اخلاقی امام در زندگی فردی و اجتماعی می باشد.برخی از ویژگیهای اخلاقی، تنها جنبه فردی دارند؛ اما برخی دیگر، در رابطه فرد با انسان‌های دیگر شکل می‌گیرند؛ که به آن‌ها «اخلاق اجتماعی» گفته می‌شود.یکی از سیره‌های اخلاقی امام مهدی(عج)، زهد و پارسایی آن حضرت است. این اخلاق نیکو شیوۀ همۀ  و انسان‌های  است که زندگی خویش را با  و مستمندان همسان می‌کنند تا  و  بر فقیران گران نیاید و  از مواهب مادی، آنان را نیازارد. در روایات به لباس و غذای زاهدانه آن حضرت اشاره شده است. امام صادق(ع) در این باره فرمودند: «به خدا قسم لباس او جز جامه درشت و خوراکش جز نان جوین بی‌خورشت نخواهد بود»ی‌رغبتی به دنیا سرلوحه کار ایشان است؛ به گونه‌ای که حتی در حکومت ایشان ...