دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

«اسماعیلیان»، مانند شیعیان دوازده امامی در امر امامت و مصادیق آن تا امام صادق(ع) اشتراک عقیده دارند. آنان امامت را نیز به نص دانسته‌اند؛ اما با این وصف، درباره سلسله امامان پس از امام صادق(ع) با شیعیان دوازده امامی‌دچار اختلاف دیدگاه شده و با باور به امامت اسماعیل، فرزند بزرگ تر امام صادق(ع) و ادامه سلسله امامت در فرزندان او‌، فرقه جدیدی بنیاد نهادند.اسماعیل، فرزند ارشد امام صادق(ع) حدود سال 105 ق، از مادری علوی به دنیا آمد. مرگ نابهنگام اسماعیل باعث شد عده‌ای از هواداران وی به امامت او قائل شوند. آن ها معتقدند امام(عج) او را به عنوان امام بعد از خود انتخاب کرده است. و لذا او را زنده و مهدی موعود‌ خواندند.رخی از طرفداران اسماعیل قائل بودند امام ششم از روی تقیه مراسم بعد از مرگ اسماعیل را انجام داده اند. این اعتقاد، در حالی است که امام صادق(ع) ...

«جهانی‌شدن» از نظر لغوی برابرنهاد واژۀ «globalization»- برگرفته از لغت «globe»- است. لغت «globe» در معانی کُره، گوی، کروی کردن، گرد کردن ؛ جهانی، عمومی ، جامع به کار می‌رود. بنابر این، واژۀ «globalization» را می‌توان به معنای «به‌هم پیوستگی جهان در تمامی عرصه‌ها» دانست که همانند یک موجود به هم پیوسته است.اما از نظر اصطلاحی برای جهانی شدن تعریف واحدی که جامع افراد و مانع اغیار باشد و اکثر نظریه‌پردازان در مورد آن توافق نظر داشته باشند؛ ارائه نشده و همچنان ابهامی معنادار بر مفهوم جهانی‌شدن سایه افکنده است. دلیل چنین ابهامی می‌تواند این امر باشد که «این پدیده به حد نهایی تکامل خود نرسیده است و هر روز چهرۀ تازه‌ای از ابعاد آن نمایان می‌شود»رخی نظریه‌پردازان، جهانی‌شدن را عمدتا با رویکرد اقتصادی معنا کرده‌اند. کومسا معتقد است که «جهانی‌شدن حاصل یک ...

بعد از شهادت امام حسین(ع) ، کوفیانی که از عملکرد خود پشیمان بودند، نهضت «توابین» را به راه انداختند و به سوی شام رهسپار شدند. در این میان، مختار بن ابی عبید ثقفی با آنان مخالفت کرد و خود نهضتی علیه قاتلان امام حسین(ع) به راه انداخت. او خود را نماینده محمد بن حنفیه خواند و در نامه هایش به محمد بن حنفیه از وی با عنوان «مهدی» یاد می کرد. برخی از نویسندگان این موضوع را رد کرده، آن را تهمتی بیش نمی دانند. مختار در سال ۶۷ ق، کشته شد؛ ولی امامت و مهدویت محمد بن حنفیه از بین نرفت و بعد از رحلت ابن حنفیه در سال ۸۱ ق، عده ای از پیروان و یاران مختار به غیبت محمد بن حنفیه معتقد گشته و گفتند: «او نمرده و نخواهد مرد و در کوه رضوی پنهان شده و همان مهدی موعود و امام منتظری است که عدالت را به زمین باز خواهد گرداند».تاب های ملل و نحل، «کیسانیه» را تا حدود یازد ...

یکی از مباحث مربوط به مهدویت که در برخی از روایات به آن پرداخته شده و در طول تاریخ بازتابهای متفاوتی در سطح جامعه داشته است؛ قیام و ظهور فردی به نام «شعیب بن صالح» می باشد. در مورد شخصیت و محل و چگونگی قیام و نوع ارتباط با چهره های معروف قیام، از جمله خراسانی و نقش و جایگاه ایشان درهندسه ظهور، روایات متعددی از منابع اهل سنت به دست ما رسیده است؛ هر چند در مورد قیام ایشان درمنابع شیعه کمتر سخن به میان آمده است و روایات بسیار اندکی وجود دارند.ا توجه به روایاتی که به طور عمده در منابع اهل سنت در مورد شخصیت شعیب بن صالح ذکر شده؛ او یکی از شخصیت های موثر زمان ظهور است که پیش ازحضرت مهدی(عج) به همراه خراسانی قیام می کند و زمینه ساز ظهور حضرت خواهد بود. در این روایات اهل سنت (در مورد مشخصات ظاهری) او را مردی بدون ریش و چهار شانه با چهره ای گندم گون م ...

از آن جا که خداوند، جهان هستی را بر پایه اسباب و مسببات آفریده است؛ برای پیدایش هر پدیده باید زمینه ها و اسباب آن فراهم آید تا تحقق آن پدیده امکان پذیر گردد. آیات متعدد قرآن کریم که به نقش آفرینی اشیا در پیدایش یکدیگر اشاره دارند و روایت «ابی الله ان یجری الاشیاء الا بالاسباب؛ خداوند ابا دارد امور را جاری کند، مگر به واسطه اسبابش»که از امام صادق(ع) نقل شده است، به این مطلب گواه هستند.از آن جا که ظهور و قیام جهانی حضرت مهدی(عج) انقلابی فراگیر، گسترده و سرنوشت ساز است و همه بنیان های اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی بشر را دستخوش دگرگونی می کند، امرظهور به عنوان سرآغاز بزرگ ترین تحول در جهان آفرینش ، به طور عمده از طریق اسباب و علل طبیعی شکل می گیرد و نیازمند فراهم شدن شرایط و زمینه هایی است.رایط هر پدیده، به اموری گفته می شود که تحقق آن پدیده، ...

قدیمی‌ترین منبع نقل کننده دعا، کتاب «المزار الکبیر» ابن مشهدی است و دومین منبع، «مصباح الزائر» سید بن طاووس(ره) است. ایشان در این کتاب علاوه بر ذکر سند، نماز زیارت بعد از دعای ندبه را توصیه می‌کند. ایشان در کتاب دیگرش، «اقبال الاعمال»، دعا را بدون ذکر سند در اعمال ماه مبارک رمضان و بعد از نماز عید فطر قرار داده است.منبع دیگر «مزار قدیم» است. بر اساس کتاب‌شناسی آقا بزرگ، تاریخ کتابت این کتاب در سال 746 ق بوده است. برخی از زیارات و دعاهای آن، جز در این کتاب در جای دیگری یافت نمی‌شود. مولف کتاب با مرحوم طبرسی صاحب الاحتجاج معاصر بوده است. محدث نوری مولف کتاب را قطب راوندی حدس می‌زند.لامه مجلسی در «بحار الانوار»، دعای ندبه را از سید بن طاووس نقل می‌کند؛ و از بیان نماز زیارت بعد از دعای ندبه و ذکر سند کاملا مشخص است دعا را از کتاب «مصباح الزائر» ...

یین هندو دین اکثریت مردم هند و نپال و برخی مردم بنگلادش سریلانکا و پاکستان است. این آیین آمیزه‌ای از آداب و رسوم، آیین‌ها مناسک و متون مقدس و غیر مقدس، خدایان، اسطوره ها و سنت های متنوع است که طی قرون متمادی شکل گرفته و سنت و آیین به ظاهر یکپارچه ای فراهم آورده است. تنوع و گوناگونی در این آیین به قدری است که تشخیص رشته وحدت میان مظاهر مختلف آن را دشوار ساخته است. این حقیقت نه تنها در جنبه های نظری و اعتقادی بلکه در جنبه‌های عملی و اجتماعی نیز صادق و آشکار است. آنجا که فرقه ای از هندوها برای رهایی و نجات از چرخه زاد و میر مکرر از تمام لذت‌های حسی دست می شویند و این راه را مناسب‌ترین شیوه ی عدم تعلق و در نهایت نجات می‌دانند و فرقه دیگر آزادی در بهره مندی از لذت های حسی را بهترین راه رهایی از تعلقات دانسته و در این راه گرفتار افراط نیز شده‌اند ب ...

اندیشه نجات موعود (که در بیشتر موارد با باور به موعود نجات‌بخش و شخصی انسانی قرین است) از فراگیرترین اندیشه‌های بشری است. سراغ این اندیشه را می‌توان همه جا، از ادیان و فرهنگ‌های کهن و باستانی تا جنبش‌های نو پدید دینی گرفت و معمولاً در هر کجا نمونه‌ای از آن یافت. اما در این مجال به جاست گونه‌های موجود یا متصور و نیز نظریات و احتمال‌های مطرح دراین‌باره را از نظر بگذرانیم.موعود اندیشی در ادیان مختلف با ملاحظاتی به گونه‌های متفاوت تقسیم می‌پذیرد. برخی از این ملاحظات عبارت‌اند از: ماهیت موعود، ماهیت وعده، رسالت معنوی یا اجتماعی موعود، دامنه جغرافیایی و جمعیتی رسالت وی، آرمان موعود، نقش کیهان‌شناختی منجی موعود و نحوه تحقق تاریخی نجات موعود.ر وهله نخست موعود ادیان مختلف را به لحاظ نحوه وجود به دو گونه می‌یابیم؛ موجود شخصی یا غیرشخصی به‌عبارت‌دیگر، آ ...

ابوعبدالله محمد بن اسماعيل بن ابراهيم بن مغيره بن احنف جعفي بخاري معروف به بخاري و «امام بخاري»در سال 194‌ق در شهر بخارا به دنیا آمد.وي بخشي از تحصيلات خود را در بخارا دنبال كرد. براي اخذ حديث و استفاده از مشايخ حديث به خراسان، عراق، ‌مصر، حجاز و سوريه مسافرت كرد كه اين سفر حدود شانزده تا هفده سال طول كشيد.اساتيد وي، ابوزرعه رازي، احمد بن حنبل، يحيي‌ بن معين و اسحاق بن راهويه بودند. بخاري پس از مسافرت‌هاي مكرر، در سال 256 ق به زادگاه خود بازگشت و در همين سال، در روستاي خرتنگ از توابع سمرقند درگذشت.ابراهيم بن معقل كه از شاگردان بخاري است مي‌گويد:ن از بخاري شنيدم كه مي‌گفت: «روزي نزد استاد خود، اسحاق بن راهويه نشسته بودم كه گفت: اي كاش كتاب مختصري از احاديث صحيح از سنت نبوي(ص) فراهم مي‌كرديد.اين حرف در دلم نشست و شروع به گردآوري احاديث صحيح كر ...

ابوالحسين مسلم بن حجاج بن مسلم قشيري نيشابوري در سال 202 يا 204 ق در نيشابور و در سال 261 ق در نصرآباد نيشابور از دنیا رفت.او از استادانی مانند محمد بن اسماعيل بخاري، اسحاق بن راهويه، سعيد بن منصور، داوود بن عمرو، احمد بن حنبل بهره برده است. مهمترین شاگرد وی ابوعوانه و ترمذي است.وي، تحصيل را از زادگاه خود شروع كرد؛ سپس براي تكميل علوم و جمع‌آوري حديث، به خراسان، حجاز، عراق، ‌شام و مصر مسافرت كرده و از محضر اساتيد نامدار و مشايخ حديثي همچون بخاري، احمد بن حنبل، محمد بن يحيي، محمد بن مهران و … بهره برد. پس از گذشت چند سال، به زادگاه خود بازگشت و به تدريس مشغول شد.حيح مسلم پس از صحيح بخاري، معتبرترين كتاب نزد اهل سنت است و از چنان احترامي برخوردار است كه برخي آن را بر صحيح بخاري مقدم شمرد‌اند. بخاري، سمت استادي بر مسلم دارد؛ ولي چينش احاديث و سا ...