دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

یکی از مباحث مربوط به مهدویت که در برخی از روایات به آن پرداخته شده و در طول تاریخ بازتابهای متفاوتی در سطح جامعه داشته است؛ قیام و ظهور فردی به نام «شعیب بن صالح» می باشد. در مورد شخصیت و محل و چگونگی قیام و نوع ارتباط با چهره های معروف قیام، از جمله خراسانی و نقش و جایگاه ایشان درهندسه ظهور، روایات متعددی از منابع اهل سنت به دست ما رسیده است؛ هر چند در مورد قیام ایشان درمنابع شیعه کمتر سخن به میان آمده است و روایات بسیار اندکی وجود دارند.ا توجه به روایاتی که به طور عمده در منابع اهل سنت در مورد شخصیت شعیب بن صالح ذکر شده؛ او یکی از شخصیت های موثر زمان ظهور است که پیش ازحضرت مهدی(عج) به همراه خراسانی قیام می کند و زمینه ساز ظهور حضرت خواهد بود. در این روایات اهل سنت (در مورد مشخصات ظاهری) او را مردی بدون ریش و چهار شانه با چهره ای گندم گون م ...

از آن جا که خداوند، جهان هستی را بر پایه اسباب و مسببات آفریده است؛ برای پیدایش هر پدیده باید زمینه ها و اسباب آن فراهم آید تا تحقق آن پدیده امکان پذیر گردد. آیات متعدد قرآن کریم که به نقش آفرینی اشیا در پیدایش یکدیگر اشاره دارند و روایت «ابی الله ان یجری الاشیاء الا بالاسباب؛ خداوند ابا دارد امور را جاری کند، مگر به واسطه اسبابش»که از امام صادق(ع) نقل شده است، به این مطلب گواه هستند.از آن جا که ظهور و قیام جهانی حضرت مهدی(عج) انقلابی فراگیر، گسترده و سرنوشت ساز است و همه بنیان های اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی بشر را دستخوش دگرگونی می کند، امرظهور به عنوان سرآغاز بزرگ ترین تحول در جهان آفرینش ، به طور عمده از طریق اسباب و علل طبیعی شکل می گیرد و نیازمند فراهم شدن شرایط و زمینه هایی است.رایط هر پدیده، به اموری گفته می شود که تحقق آن پدیده، ...

قدیمی‌ترین منبع نقل کننده دعا، کتاب «المزار الکبیر» ابن مشهدی است و دومین منبع، «مصباح الزائر» سید بن طاووس(ره) است. ایشان در این کتاب علاوه بر ذکر سند، نماز زیارت بعد از دعای ندبه را توصیه می‌کند. ایشان در کتاب دیگرش، «اقبال الاعمال»، دعا را بدون ذکر سند در اعمال ماه مبارک رمضان و بعد از نماز عید فطر قرار داده است.منبع دیگر «مزار قدیم» است. بر اساس کتاب‌شناسی آقا بزرگ، تاریخ کتابت این کتاب در سال 746 ق بوده است. برخی از زیارات و دعاهای آن، جز در این کتاب در جای دیگری یافت نمی‌شود. مولف کتاب با مرحوم طبرسی صاحب الاحتجاج معاصر بوده است. محدث نوری مولف کتاب را قطب راوندی حدس می‌زند.لامه مجلسی در «بحار الانوار»، دعای ندبه را از سید بن طاووس نقل می‌کند؛ و از بیان نماز زیارت بعد از دعای ندبه و ذکر سند کاملا مشخص است دعا را از کتاب «مصباح الزائر» ...

یین هندو دین اکثریت مردم هند و نپال و برخی مردم بنگلادش سریلانکا و پاکستان است. این آیین آمیزه‌ای از آداب و رسوم، آیین‌ها مناسک و متون مقدس و غیر مقدس، خدایان، اسطوره ها و سنت های متنوع است که طی قرون متمادی شکل گرفته و سنت و آیین به ظاهر یکپارچه ای فراهم آورده است. تنوع و گوناگونی در این آیین به قدری است که تشخیص رشته وحدت میان مظاهر مختلف آن را دشوار ساخته است. این حقیقت نه تنها در جنبه های نظری و اعتقادی بلکه در جنبه‌های عملی و اجتماعی نیز صادق و آشکار است. آنجا که فرقه ای از هندوها برای رهایی و نجات از چرخه زاد و میر مکرر از تمام لذت‌های حسی دست می شویند و این راه را مناسب‌ترین شیوه ی عدم تعلق و در نهایت نجات می‌دانند و فرقه دیگر آزادی در بهره مندی از لذت های حسی را بهترین راه رهایی از تعلقات دانسته و در این راه گرفتار افراط نیز شده‌اند ب ...

اندیشه نجات موعود (که در بیشتر موارد با باور به موعود نجات‌بخش و شخصی انسانی قرین است) از فراگیرترین اندیشه‌های بشری است. سراغ این اندیشه را می‌توان همه جا، از ادیان و فرهنگ‌های کهن و باستانی تا جنبش‌های نو پدید دینی گرفت و معمولاً در هر کجا نمونه‌ای از آن یافت. اما در این مجال به جاست گونه‌های موجود یا متصور و نیز نظریات و احتمال‌های مطرح دراین‌باره را از نظر بگذرانیم.موعود اندیشی در ادیان مختلف با ملاحظاتی به گونه‌های متفاوت تقسیم می‌پذیرد. برخی از این ملاحظات عبارت‌اند از: ماهیت موعود، ماهیت وعده، رسالت معنوی یا اجتماعی موعود، دامنه جغرافیایی و جمعیتی رسالت وی، آرمان موعود، نقش کیهان‌شناختی منجی موعود و نحوه تحقق تاریخی نجات موعود.ر وهله نخست موعود ادیان مختلف را به لحاظ نحوه وجود به دو گونه می‌یابیم؛ موجود شخصی یا غیرشخصی به‌عبارت‌دیگر، آ ...

ابوعبدالله محمد بن اسماعيل بن ابراهيم بن مغيره بن احنف جعفي بخاري معروف به بخاري و «امام بخاري»در سال 194‌ق در شهر بخارا به دنیا آمد.وي بخشي از تحصيلات خود را در بخارا دنبال كرد. براي اخذ حديث و استفاده از مشايخ حديث به خراسان، عراق، ‌مصر، حجاز و سوريه مسافرت كرد كه اين سفر حدود شانزده تا هفده سال طول كشيد.اساتيد وي، ابوزرعه رازي، احمد بن حنبل، يحيي‌ بن معين و اسحاق بن راهويه بودند. بخاري پس از مسافرت‌هاي مكرر، در سال 256 ق به زادگاه خود بازگشت و در همين سال، در روستاي خرتنگ از توابع سمرقند درگذشت.ابراهيم بن معقل كه از شاگردان بخاري است مي‌گويد:ن از بخاري شنيدم كه مي‌گفت: «روزي نزد استاد خود، اسحاق بن راهويه نشسته بودم كه گفت: اي كاش كتاب مختصري از احاديث صحيح از سنت نبوي(ص) فراهم مي‌كرديد.اين حرف در دلم نشست و شروع به گردآوري احاديث صحيح كر ...

ابوالحسين مسلم بن حجاج بن مسلم قشيري نيشابوري در سال 202 يا 204 ق در نيشابور و در سال 261 ق در نصرآباد نيشابور از دنیا رفت.او از استادانی مانند محمد بن اسماعيل بخاري، اسحاق بن راهويه، سعيد بن منصور، داوود بن عمرو، احمد بن حنبل بهره برده است. مهمترین شاگرد وی ابوعوانه و ترمذي است.وي، تحصيل را از زادگاه خود شروع كرد؛ سپس براي تكميل علوم و جمع‌آوري حديث، به خراسان، حجاز، عراق، ‌شام و مصر مسافرت كرده و از محضر اساتيد نامدار و مشايخ حديثي همچون بخاري، احمد بن حنبل، محمد بن يحيي، محمد بن مهران و … بهره برد. پس از گذشت چند سال، به زادگاه خود بازگشت و به تدريس مشغول شد.حيح مسلم پس از صحيح بخاري، معتبرترين كتاب نزد اهل سنت است و از چنان احترامي برخوردار است كه برخي آن را بر صحيح بخاري مقدم شمرد‌اند. بخاري، سمت استادي بر مسلم دارد؛ ولي چينش احاديث و سا ...

بنظر مي‌رسد انديشة موعودگرايي زرتشت، سابقه بيشتري نسبت به اديان ديگر داشته باشد؛ بخصوص کساني که تاريخ تولد زرتشت پيامبر را به قبل از يهود، يعني 6000 سال قبل از ميلاد مسيح(ع) و يا 11000 سال قبل از ميلاد مسيح مي‌دانند. البته قول صحيح در تولد زرتشت را براساس مستنداتي در حدود سال660 قبل از ميلاد مسيح(ع) مي‌دانند. به هر حال آيين زرتشت از پيشگامان موعودگرايي و مسئلة منجي آخرالزمان است. انديشة رسيدن به پيروزي نهايي، دست‌يابي به جهاني که در آن مرادهاي آدمي برآورده شود و بر تمام بدي‌ها و نيروهاي اهريمني چيرگي يابد و نيز ويژگي‌هاي نجات‌دهنده يا نجات‌دهندگان؛ آشکارا و به تفصيل در متون زرتشتي وجود دارد.ر مجموع آنچه مي‌توان غير از گات‌ها (کتاب زرتشت ) از بقيه کتب زرتشتي فهميد اين است که سه هزارة پايان تاريخ بشر يا سه هزار سالة چهارم، بشر شاهد ظهور سه موعو ...

«عريضه نويسي» امري است كه شيعيان آن را نوعي توسل می‌دانندكه بدان وسيله حاجت خود را از خداي متعال، به واسطه امام معصوم(ع) ، درخواست می کنند.«عَریضَه» به معنای «بیان خواسته» است که معمولا برای عرض حال و درخواستنامه از طرف فرد کوچک‌تر به بزرگ‌تر به کار می‌رود. به عبارت دیگر، عریضه، نوعی توسل و دعا است که در آن، به جای به زبان آوردن خواسته‌ها، آن‌ها را در برگه‌ای می‌نویسند و در کنار قبر امام یا در آب یا چاه می‌اندازند. این کار به دلیل این که شامل نوعی عرض حاجت و نگاشتن آن است به «عریضه‌نویسی» مشهور شده است.البته عريضه نويسي، در طول تاریخ و همچنین در صدر اسلام وجود داشته و در برخي از اديان سابق، مانند يهوديت نيز به كار رفته است و اكنون نيز در كنار ديوار ندبه اين عمل صورت مي‌پذيرد.ریضه یا همان نامه به بزرگان برای حل مشکل امری عرفی و در بین مردم مطر ...

از جمله پدیده هایی که به عنوان نشانه های ظهور امام مهدی(عج) بدان پرداخته شده، خروج شخصی به نام «حسنی» است که در این زمینه روایاتی با موضوعات گوناگون نقل شده است. بعضی از پزوهشگران از روایات، وجود چند نفر با عنوان «حسنی» را احتمال داده اند؛ ضمن این‌که از مجموع روایات، مثبت بودن شخصیت حسنی استنباط می شود.بیشتر روایاتی که درباره «حسنی» وارده شده اند، ضعیف هستند و برخی نیز از لحاظ متن دچار اشکال اند. لذا آنچه می‌توان از مجموع این روایات به دست آورد، این است که وجود و خروج شخصی به نام «حسنی» از جمله علائم ظهور است؛ اما دیگر مطالب در مورد ویژگی ها و خصوصیات وی با توجه به ضعف روایات، قابل اعتماد نیست.با توجه به روایات، حسنی انسان حق‌مداری است كه وقتی حقیقت برایش مشخص می‌شود، آن را به راحتی می‌پذیرد و نیز از اولاد امام حسن مجتبی(ع) است.مان حركت حسني ...