دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

جامع البیان اثر محمد بن جریر طبری است، این تفسیر با رویکرد روایی بر مبناى مرويات تفسيرى از رسول اكرم(ص) و منقولات صحابه و تابعين، با ذكر سلسله سند كامل هر حديث، تدوين شده است. او در تفسیر خود به سه موضوع از موضوعات مهدویت در ذیل نه آیه پرداخته است .ابوجعفر محمد بن جرير بن يزيد بن كثير بن غالب الطبرى، مولف تفسیر جامع البیان است. ولادت طبرى در آخر سال 224 و يا اول سال 225 هجرى در آمل مازندران بوده است.وفات طبرى همانند تولدش به اختلاف نقل شده است؛ مطابق گفتار اكثر مورخان در روز شنبه 310 هجرى در بغداد بوده است ودر نقل دیگر سال 320 هجری هم گفته شده است. او در خانه خودش به خاك سپرده شد و هنگام مرگ 84 سال داشت در حالیکه هنوز بيشتر موهاى ريش و سرش، سياه بود!بری پس از حضور در پيشگاه استادان زمان در زادگاه خود و شهرهاى مهم و معتبر آن روزگار چون رى و بغ ...

مواره پيروان اسلام در طول اعصار گذشته، مردى از اهل‌بيت پيامبر در آخرالزمان با شعار عدالت‌گسترى و به همراهي و كمك انسان‌هاى بى‌شمارى اعقتاد داشته‌اند. آن انسان الهى با حكومت بر روى زمين رفاه را در بين مردم‌ گسترش خواهد داد. مسلمانان به پيروى از پيامبر كه آمدن چنين شخصى را بشارت داده بود، نام وى را مهدى (هدايت الهى شده) نهادند. نام او از همان صدر اسلام در دل‌ها جاى گرفت، بر زبان‌ها جارى شد، به نسل‌هاي بعدى منتقل گرديد و در كتاب‌ها ثبت شد. بزرگانى از اهل‌سنت، با ديدگاه‌ها و مذاهب گوناگون در باب آن عدالت‌گستر تك‌نگاشته‌‌ها و رساله‌هاى مستقلى نوشتتند و بسيارى از محدثان در كتاب‌هاى خويش بابى را به روايات و آثار مهدى(عج) اختصاص دادند. اين آموزه در نزد اهل‌سنت به عنوان يكى از «اشراط‌الساعه» مطرح ‌بوده و در طول تاريخ كاركرد بسزايى داشته است. اهل حدیث ...

ابوعبدالله محمد بن اسماعيل بن ابراهيم بن مغيره بن احنف جعفي بخاري معروف به بخاري و «امام بخاري»در سال 194‌ق در شهر بخارا به دنیا آمد.وي بخشي از تحصيلات خود را در بخارا دنبال كرد. براي اخذ حديث و استفاده از مشايخ حديث به خراسان، عراق، ‌مصر، حجاز و سوريه مسافرت كرد كه اين سفر حدود شانزده تا هفده سال طول كشيد.اساتيد وي، ابوزرعه رازي، احمد بن حنبل، يحيي‌ بن معين و اسحاق بن راهويه بودند. بخاري پس از مسافرت‌هاي مكرر، در سال 256 ق به زادگاه خود بازگشت و در همين سال، در روستاي خرتنگ از توابع سمرقند درگذشت.ابراهيم بن معقل كه از شاگردان بخاري است مي‌گويد:ن از بخاري شنيدم كه مي‌گفت: «روزي نزد استاد خود، اسحاق بن راهويه نشسته بودم كه گفت: اي كاش كتاب مختصري از احاديث صحيح از سنت نبوي(ص) فراهم مي‌كرديد.اين حرف در دلم نشست و شروع به گردآوري احاديث صحيح كر ...

ابوالحسين مسلم بن حجاج بن مسلم قشيري نيشابوري در سال 202 يا 204 ق در نيشابور و در سال 261 ق در نصرآباد نيشابور از دنیا رفت.او از استادانی مانند محمد بن اسماعيل بخاري، اسحاق بن راهويه، سعيد بن منصور، داوود بن عمرو، احمد بن حنبل بهره برده است. مهمترین شاگرد وی ابوعوانه و ترمذي است.وي، تحصيل را از زادگاه خود شروع كرد؛ سپس براي تكميل علوم و جمع‌آوري حديث، به خراسان، حجاز، عراق، ‌شام و مصر مسافرت كرده و از محضر اساتيد نامدار و مشايخ حديثي همچون بخاري، احمد بن حنبل، محمد بن يحيي، محمد بن مهران و … بهره برد. پس از گذشت چند سال، به زادگاه خود بازگشت و به تدريس مشغول شد.حيح مسلم پس از صحيح بخاري، معتبرترين كتاب نزد اهل سنت است و از چنان احترامي برخوردار است كه برخي آن را بر صحيح بخاري مقدم شمرد‌اند. بخاري، سمت استادي بر مسلم دارد؛ ولي چينش احاديث و سا ...

عالمان و دانشمندان اهل سنت، همگي معتقدند حضرت مهدي همنام پيامبر(ص) است و در سيره و رفتار به پيامبر(ص) شباهت دارد؛ ولي طبق حديثي كه ابوداوود در سنن خود نقل كرده، برخی از اهل سنت معتقدند، اسم پدر مهدي، همان اسم پدر پيامبر اسلام(ص) است؛ يعني ، عبدالله؛ بر خلاف آن، تمام شيعيان بر آنند كه نام پدر حضرت مهدى(عج) حسن است، نه عبد اللّه، و از آن‌جا كه اخبار متواتر، تنها درباره يك مهدى موعود وارد شده است؛ پس به ناچار ديدگاه يكى از دو گروه، اشتباه خواهد بود.بررسى و داورى در اين زمینه نيازمند بررسی حدیث و سپس اظهار نظر درباره آن است‌.ابوداوود در سنن خود از عاصم،‌ از زربن حبيش ،از عبدالله بن مسعود روايت كرده است كه پيامبر(ص) فرمود:َنْ زِرٍّ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا ...

در سنن ابن ماجة، بر خلاف روایات فراوان دیگر، حديثى از انس بن مالك از پيامبر خدا(ص) نقل شده است كه مهدى را همان عيسى بن مريم معرّفى مى‌ كند. راویان دیگر نیز آن را نقل کرده اند. در این نوشتار به بررسی سندی و دلالی این حدیث پرداخته می‌شود.«حدّثنا يونس بن عبد الأعلى حدّثنا محمّد بن إدريس الشافعى، حدّثنى محمّد بن خالد الجَنَدى، عن أبان بن صالح، عن الحسن، عن أنس بن مالك: أنّ رَسُولَ اللَّه صلى اللّه عليه و آله قال: لا يَزدادُ الأمرُ إلاّ شِدّةً وَ لا الدُّنيا إلاّ إدباراً، وَ لَا النَّاس إلاّ شُحّاً، و لا تَقُوم السَّاعة إلاَّ عَلى‌ شِرارِ النّاس، و لَا المَهديّ إلَّا عِيسَى بن مَريَم؛ پيامبر خدا(ص) فرمودند: كارها سخت‌تر مى‌شوند؛ دنيا پشت مى‌كند؛ مردم بخيل‌تر مى‌شوند و قيامت بر مردمان شرير بر پا می‌شود و مهدى جز عيسى بن مريم نيست».ولین نفر، ابی عبد ...

در بین اهل سنت، برخی با مهدویت برخورد منفی کرده و با نگرش‌ها و رویکردهای گوناگونی به تردید، انکار و استبعاد باور داشت مهدویت قائل شده اند. ابن خلدون(م 808 ق) رشید رضا(م 1354 ق)، احمد امین مصری(م 1373 ق)؛ محمد ابوزهره(م 1394 ق) محمد فرید وجدی(م 1954 م)سعد محمد حسن، شیخ عبدالله بن زید آل محمود وعداب محمود الحمش، از جمله تردید کنندگان اندیشه مهدویت می باشند.ر مقابل این عده اندک بزرگانی از اهل سنت به آموزه مهدویت اعتقاد کامل داشته اند؛ مانند احمد بن ‌حنبل، ابوعبدالله ابن‌ماجه قزوینی، ابوداوود سجستانی، ابوعیسی محمد ‌تِرمذى، عبدالرزاق صنعانى، ابوالقاسم طبرانى، محمدبن حبان، أبو محمّد عبد اللّه بن أحمد بن محمّد بن الخشّاب، ابن حجر الهيثمي المكّي الشافعي، علي بن محمّد بن أحمد بن عبد اللّه المالكي المكّي‌، نور الدين عبد الرحمن بن أحمد بن قوام الدين الد ...