دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

ز ‌‌آن‌جا‌‌ كه «باورداشت منجي» از محورهاي مشترك همه اديان است؛ اسلام ناب محمدي در سايه‌‌سار بحث امامت، اعتقاد به آمدن عدالت گستر جهاني را مطرح مي‌كند. اين مهم با چالش‌‌هاي گوناگوني مواجه است كه از مهم‌‌ترين آن‌ها، آسيب «استعجال» می‌باشد. يكي از چالش‌‌هايي كه در قرآن و روايات بدان تصريح ‌‌شده؛ ‌‌است، مقوله «استعجال» است كه گاهي به عنوان «آسيب» از آن ياد شده‌‌است. این چالش، از جمله چالش‌‌هاي اعتقادي است كه در عرصه اجتماعي و فرهنگي بازتاب وسيعي دارد. استعجال، به معناي «شتاب در خواستن چيزي است، قبل از رسيدن وقت آن و پیش از تامین زمينه‌‌هاي لازم براي تحقق آن.» برخي منتظران عجول، به دلیل جهل و نداشتن صبر، بي‌‌معرفتي نسبت به امام و ساير دلايل غيبت امام زمان(ع) ؛ بدون در نظر گرفتن شرايط و سنت‌‌هاي الاهي، خواهان ظهور آن حضرت(عج) هستند؛ درحالي كه علاوه ...

بررسى دقيق اسناد و گزارش‌هاى مربوط به زمان و مكان ولادت امام مهدى(عج) نشان مى‌دهند كه ايشان در شب جمعه، نيمه شعبان سال 255ق، مطابق با 12 مرداد 248 ش، و 29 جولاى سال 869 م، در شهر سامرّا تولّد يافته اند. این نوشتار در صدد اثبات ولادت امام زمان(عج) با بهره گیری از دلایل نقلی و شواهد تاریخی از دیدگاه فریقین است.سال ولادت‌: بيش‌تر ‌منابع كهن و معتبر، تولّد امام مهدى(عج) را در سال 255ق ذكر كرده‌اند. فضل بن شادان با سند صحيح، اين تاريخ را گزارش كرده است. مصادف بودن نيمه شعبان 255 با روز جمعه در تقويم‌هاى تطبيقى نيز دیدگاه مشهور را تأييد مى‌كند.رحوم کلینی با دو گزارش مختصر، به اصل مسئله تولد امام اشاره دارد. گزارش اول از حضرت حکیمه است که تنها به رؤیت امام بسنده کرده است. گزارش دیگراز احمد بن محمد بن عبدالله است که در ضمن توقیعی، به نام حضرت و سال ت ...

یکی از مفاهیمی که در آموزه مهدویت دارای اهمیت و جایگاه ویژه ای است، بحث «انتظار» و اهمیت وجایگاه آن است و در روایات معصومان، به ابعاد مختلف آن پرداخته شده و نقش و اهمیت آن به وضوح بیان شده است. با این اوصاف، به مرور زمان، برداشت ها و قرائت های مختلفی از آن شده که با واقعیت و اصل انتظار همخوانی ندارند. این نوشتار سعی کرده است ابعاد مختلف انتظار را مورد بررسی و کنکاش قرار دهد و حقیقت این آموزه را بیان کند.انتظار» از ریشه ی (ن ظ ر) می باشد. معنای «نظر» ، دیدن ، مشاهده است و گاهی به معنای تفکر و تامل هم می باشد. انتظار را به معنای صبر، چشم داشت و چشم به راهی نیز دانسته اند. انتظار از باب افتعال و یکی از کاربردهای این باب «تلاش برای تحصیل شیء» است؛ مثلا «اکتساب» به معنای کسب و در آمد نیست، بلکه کسبی است که با کوشش و زحمت حاصل گردد. از این لحاظ ان ...

یکی از اموری که می تواند معرفت و شناخت ما را نسب به حضرت مهدی(عج) افزایش دهد؛ «آشنایی با القاب» آن حضرت و معانی آن هاست. با توجه به عنایت معصومان(علیهم السلام) به استفاده از القاب خاص برای آن حضرت؛ چیستی و ماهیت برخی از اوصاف و ویژگی های آن حضرت روشن می شود. در روایات و ادعیه مربوط به حضرت مهدی(عج) ، القاب فراوانی برای آن حضرت آمده و علل فراوانی این القاب در کتاب های مربوط مورد اشاره قرار گرفته اند. البته برخی نیز در بیان القاب آن حضرت افراط کرده و به هرمناسبتی، کلمه ای را به عنوان لقب آن حضرت برشمرده اند.«لقب»، در لغت عرب، به معناى صفتى از اوصاف انسان، به ستايش يا نكوهش او ناظر است كه بِدان شهرت يافته و با آن شناخته مى‌شود. به عبارت دیگر، لقب، نام دوم انسان است که در آن، معنای مدح یا ذم منظور می باشد.نا بر اين، هر صفتى را نمى‌توان لقب شمرد. ...

یکی از مسائل پردامنه درعرصه مهدویت که در چند سال اخیر بیش‌تر مورد توجه واقع شده؛ مسئله «ازدواج و فرزنددار شدن حضرت مهدی(عج) » است که سه نگرش در این زمینه وجود دارد:در ادامه به رویکرد های چهارگانه اشاره می گردد:این عده از قائلان ، با تمسک به آیات و روایات و تمسک به سیره معصومان (علیهم السلام) و سنت نبوی و با این استدلال که حضرت بر خلاف دستور قرآن و شرع و سنت نبوی عمل نمی کنند سعی در اثبات این مطلب دارند که امکان ندارد حضرت مهدی(عج) ازدواج نکرده باشند.دلیل قائلان به ازدواج حضرت، از روایات ذیل می باشند:در روايات، ازدواج نکردن و تجردگزیدن مورد سرزنش و نهی قرار گرفته است. در کتاب کافی بابی با عنوان «باب کراهه العزبه» با شش روایت وجود دارد که یک روایت نبوی آن چنین است : «رُذال موتاکم العُزّاب؛ پست ترین مردگان شما بی همسرانند».مچنین روایاتی هستند؛ م ...

نزول عيسى(ع) و هم‌گامى‌اش با امام مهدى(عج) از موارد اتفاقى ميان شيعه و اهل سنت است. پس از قيام و پيروزى مهدى، حضرت مسيح(ع) به او مى‌پيوندد و پشت سرش نماز مى‌خواند و رهبرى او را بر اهل ايمان مى‌پذيرد.حضرت عیسی(ع) یكی از پیامبران اولوالعزم و از انبیاء بنی اسرائیل است، ولادت او به طور معجزه به اذن خدا، بدون پدر رخ داد، مادرش حضرت مریم(س) دختر عمران(ع) است، کتاب مقدس و مورخین محل تولد حضرت عیسی را «بیت لحم» فلسطین میدانند. این پیامبر الاهی در همان کودکی با سخن گفتن خود به مقام نبوت خود تصریح کرد. اما بنابر پاره ای از روایات در سن 30 سالگی به رسالت مبعوث گردید. رخی از یهودیان که دشمنی حضرت مسیح را در دل داشتند، کمر به کشتن او بستند. با خیانت یکی از حواریون به نام یهودای اسخریوطی که قلباً به او ایمان نیاورده بود و منافق محسوب می‌شد، محل اختفای حضرت ...

امام دوازدهم شیعیان دارای القاب و اوصاف متعددی است. یکی از مشهورترین القاب ایشان لقب قائم بوده که در روایات متعددی با این لقب شناخته شده است. اگرچه همه امامان قائم به امر امامت و هدايت بوده‌اند، امّا آن‌كه در آخر الزمان قيام خواهد كرد و جهان را پر از عدل‌وداد مى‌كند، تنها مهدى موعود، حجة بن الحسن العسكرى(ع) است.این واژه از ریشه «ق- و- م» دارای معانی مختلف که یکی از آن معانی قصد و عزم است. قائم اسم فاعل قام از همین معنای قصد و عزم گرفته شده که به معنای طالب، قیام کننده، به پاخواسته معنا شده است.قائم در روایات در سه گونه کاربرد داشته است:اهی به ندرت برای هر قیام کننده ای از واژه قائم استفاده شده است. مانند روایتی که امام می گوید: « إِذَا قَامَ الْقَائِمُ بِخُرَاسَانَ وَ غَلَبَ عَلَى أَرْضِ كُوفَانَ وَ مُلْتَانَ.... ثُمَّ يَقُومُ الْقَائِمُ الْم ...

واژه مهدویت یکی از پربسامدترین واژگان حوزه معارفی امامت است که مورد بررسی لغوی و اصطلاحی قرار خواهد گرفت و عرصه مهدویت با رویکرد رشتگی- که عرصه ای نوین به شمار می رود- نیز از جمله مباحث پیش رو است.مهدویت به دو صورت واژه شناسی گردیده است:آموزه مهدویت، مجموعه معارف منسجم و نظام مند درباره حضرت مهدی(عج) است. به عبارت بهتر: اعتقاد به وجود امامی که وارث فرهنگ وحی است و جهانیان در انتظار او به سر می برند.رخی از عناصر و مولفه های آموزه مهدویت عبارتند از: اثبات وجود امام حی، ویژگی های امام، مسئله غیبت، دوران غیبت، علل غیبت، انتظار و ویژگی های جامعه منتظر قبل از ظهور، جایگاه امامان در عالم هستی، جامعه موعود و آرمان شهر مهدوی، نقش ظهور و سقوط تمدن ها در ظهور تمدن مهدوی، بازترسیم فلسفه نظری تاریخ با محوریت آموزه مهدویت، نقش اراده انسانی در تحولات تاریخی ...

یکی از مباحث مهم مربوط به مهدویت امکان یا عدم امکان ملاقات امام مهدی(عج) در زمان غیبت است که با توجه به تنافی یا عدم تنافی ملاقات با فلسفه غیبت امام زمان(عج) مورد بحث و بررسی علماو دانشمندان قرار گرفته و از مباحث و سئوالات متداول جامعه محسوب می گردد.علما با توجه به دوران های زندگی امام زمان(عج) امکان و وقوع ملاقات را در مراحلی از زندگی ایشان جایز و ممکن دانسته و در مراحلی دیگر اختلاف دارند. آن چه که مورد اختلاف بین علما واقع شده مربوط به دوران غیبت کبری است که عده ای از علما امکان ملاقات و وقوع ملاقات با امام زمان(عج) را با استناد به دلایلی انکار می نمایند و عده ای دیگر با استناد به اخبار وقوع ملاقات برخی از افراد با امام زمان(عج) و عدم منع عقلی جایز دانسته اند.زندگی حضرت مهدی(عج) در یک نگاه کلی می توان به چهار دوره متفاوت تقسیم کرد:خرین امام ...

یکی از مهمترین مباحث مربوط به مهدویت- که مورد انکار اهل سنت بوده و شبهات دامنه داری را علیه این اعتقاد بر شیعه وارد می سازند- مساله طول عمر آخرین حجت خدا می باشد که بنا بر دلایل عقلی و نقلی و علمی از مسلمات اعتقادی شیعه بوده و آیات و روایات فروان بر صحت و امکان آن دلالت می نمایند. دلیل استبعاد این مساله در دیدگاه منکرین، عمر عادی و زندگی های طبیعی انسان هاست که حداکثر صد سال طول می کشد گر چه استثناهایی هم در این مورد وجود دارد که افرادی وجود دارند که عمرهایی بیش از این را تجربه نموده اند شیعه امامیه معتقد به امامت امام زمان(عج) از سال 255 ه.ق تاکنون است که مستلزم امکان طول عمر به میزان بیش از هزار سال است. در این نوشتار به طور مختصر به دلایل عقلی و نقلی و علمی امکان طول عمر امام زمان(عج) پرداخته شده است.بل از این که صحت طول عمر را از نظر عقلی ...