دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

در روایات اسلامی‌ خبـر از وقـایع‌ خاصـی‌ همچـون تخریـب‌ خانـه‌ کعبـه‌ و برخـی‌ مسـاجد و اماکن‌ مقدس در زمان ظهور امـام زمـان(عج) داده شـده اسـت‌.در این‌ باره چندین روایت‌ در منابع‌ حدیثی‌ شیعه‌ وجود دارد که‌ سـند برخی از ‌ روایـات‌ ضـعیف‌ و برخی دیگر صــحیح‌. ‌ از لحــاظ دلالــی‌، مــراد از تخریــب‌ بازگردانــدن ایــن‌ امــاکن‌ بــه‌ حالت‌ اولیه‌ یا خالی‌ کـردن آنهـا از بـدعت‌هـا و عـدم تأثیرپـذیري از ابنیـه‌ اشـرافی‌، ماننـد قصرها و عدم تشبّه‌ به‌ عمل‌ مجوس و همچنین‌ رفع‌ مزاحمت‌ براي همسایگان است‌.در منابع‌ روایی‌ شیعی‌، روایاتی‌ دربـاره تخریـب‌ مسـاجد توسـط‌ امـام زمـان(عج) نقـل‌ شـده است‌. این‌ روایت‌ها در دو دسته‌ کلی‌ بازگرداندن مسـجد بـه‌ حالـت‌ اولیـه‌ و تخریـب‌ قسـمتی‌ از مسجد جاي می‌گیرند.ر چند دسته روایـت‌، هـدف از تخریـب‌ مسـجد، ب ...

نظام سیاسی مهدوی همچون نظام‌های سیاسی دیگر، با در نظر گرفتن اهدافی می‌کوشد با اتخاذ سیاست‌ها و خط مشی‌هایی جامعه را به آن اهداف رهنمون سازد. همه نظام‌هاي سیاسی در این‌باره اتفاق نظر دارند که باید یک مطلوب نهایی داشته باشند.1 لذا جریان حرکت هر مجموعه، در جهت وصول به هدف اصلی و واحد آن، سامان و وحدت می‌یابد؛ اما رسیدن به آن، با تحقق اهداف جزئی ممکن می‌گردد.2 بنابراین پس از بیان هدف اصلی نظام سیاسی مهدوی که مقصود و منظور نهایی حرکت را بیان می‌کند، می‌توان به طرح اهداف فرعی پرداخت که زمینه‌ساز تحقق هدف اصلی هستند.دف اصلی در نظام سیاسی مهدوی، همان هدف اصلی و نهایی در نظام سیاسی اسلام است که عبارت است از: تکامل انسان و رسیدن به سعادت ابدي و تقرب به درگاه الهی.3 برخی از این هدف، به پیشرفت و ترقی معنوی انسان‌ها تعبیر آورده‌اند4 و برخی دیگر نیز تعبیر ...

در عصر ظهور که عصر حاکمیت امام مهدی(عج) است؛ نظام اجتماعی جامع و کاملی در جهان برقرار خواهد شد که از شئون مهم آن، نظام سیاسی حکومت حضرت است. اهمیت این بحث، آن‌جا ظهور و بروز بیشتری می‌یابد که به جنبه جهانی بودن حکومت حضرت توجه کافی شود. اگر قرار باشد حکومتی در سطح بین المللی دایر شود؛ حتماً باید برخوردار از یک نظام سیاسی کارآمد و نمونه‌ای بوده که قادر بر انجام وظایف خود به نحو احسن باشد.یش از تعریف «نظام سیاسی مهدوی»، بهتر است با مفهوم «نظام سیاسی» آشنا شویم. دیوید ایستون1 نظام سیاسی را این‌گونه تعریف کرده است: «نظامی از کنش و واکنش در هر جامعه‌ای که به وسیله آن توزیع‌های الزام‌آور یا مقتدرانه ایجاد و اجرا می‌شود» گابریل آلموند2، این تعریف را بسیار رضایت‌بخش می‌داند اما با کاربرد واژه «مقتدرانه» مخالف است؛ زیرا با کاربرد آن، نظام سیاسی از نظا ...

يكي از مباحث جالب توجه در حوزه مهدويت، آشنايي با سيره فرهنگي امام زمان(عج) است. مقصود از آن شناخت قواعد، سبک ها و روش هایی است که امام مهدی برای اثرگذاری بر شناخت، نگرش، اخلاق و رفتار دیگران، در عرصه های مختلف فرهنگي از خود بروز می دهد. حكومت مهدوى در حقيقت، مقدّمه يك انقلاب عميق فرهنگى است؛ زيرا هدف اصلى اين حكومت، سالم‌سازى فضاى فرهنگى و حاكم ساختن ارزش‌هاى انسانى و اسلامى بر جامعه است.برجسته‌ترين اين سياست‌ها كه در احاديث اهل بيت(علیهم السلام) مورد اشاره قرار گرفته، عبارت است از:يكي ازاقدامات مهم امام مهدی(عج) در عرصه فرهنگي، زدودن بدعت ها، تصحیح انحرافات و حذف برداشت های غیراسلامی و نادرستی است که به نام اسلام وبه مرور زمان به جامعه القا شده و درمبانی دین تحریف معنوی یا موضعی پدید آورده است.ز روايات چنين برداشت مي شود كه در زمان غیبت، بدع ...

یکی از ويژگي‌هاي امام مهدي(عج) که آن حضرت را نسبت به ديگران متمايز مي‌کند، سيره سياسي ايشان است. سياست، به معني تدبير و اداره امور جامعه در مسير تحقق ولايت الهي مي باشدآن حضرت وقتي حکومت جهان را به دست مي‌گيرند، در تدبير نظام جهان روش و شيوه‌ي خاصي دارند، كه در دعای افتتاح به زیبایی ترسیم شده است: «خدایا! ما به سوی تو رغبت داریم در دولت کریمه‌ای که اسلام و مسلمانان عزت یافته و نفاق و منافقان دچار ذلت می‌شوند»حكومت مهدوي در حقيقت همان مدينه فاضله اي است كه خداوند نويد و مژده آن را به مستضعفان و محرومان داده است در سيره سياسي امام مهدي، سوق دادن جامعه به سمت كمال و سعادت واقعي بشر به بهترين وجه در سطح جهان اجرا خواهد شدضعيت سياسي عصر مهدوي، خود گواه روشني بر برتري حضرت و اقتدار جهاني آن حكومت است در روايات، دامنه سيطره اين حكومت، برتر از حكومت ...

با مطالعه تحليلى آثار و مكتوبات مسلمانان در دوره‌هاى مختلف تاريخى، رويكردهاى متفاوت و ويژگى‌ها و تفاوت‌هاى ناشى از مبانى و روش‌ها مشاهد می گردد. در حوزه مهدويّت بر اساس مبانی و روش ها سه رویکرد «نقلى» « نقلى- عقلى» و «عرفانی» وجود دارد:كهن‌ترين رويكرد به مسئله مهدويّت رويكرد نقلى است. گردآورى و تبويب احاديث، نخستين تلاش فكرى براى پرداختن به اين موضوع است. آنچه در مصادر اصلى حديث شيعه و اهل سنّت چون‌ الكافى‌ و كتب صحاح در باب مهدويّت گرد آمده، با همين رويكرد است. در اين روش تكيه‌گاه اصلى، آموزه‌هاى منتهى به وحى است.ين روش از آغاز نگارش در باره مهدويّت تا دوره معاصر بيشترين طرف‌دار را داشته است. كتاب‌هاى تأليف‌شده در قرون نخستين و حتّى قبل از تولد امام مهدی(عج) از اين جمله‌اند. دو كتاب‌ الغيبة نعمانى و كمال الدين‌ شيخ صدوق، كه در قرن چهارم تألي ...

دو تعریف برای آن شده است:مفهوم مهدی نوعی دو کاربرد دارد:شیعه و برخی از اهل تسنن به مهدویت شخصی(تعریف مشهور) معتقدند. کاربرد اول مهدویت نوعی، متداول بین برخی از اهل سنت است و کاربرد دوم آن نیز رایج بین بعضی از صوفیه و عرفا می‌باشد. برخی گفته‌اند: این گروه از صوفیه، خود دو دسته‌اند:قول حق در مسئله، اعتقاد به مهدی شخصی(بنا به تعریف مشهور) است و اعتقاد به مهدی شخصی موعود(: گونه اول از مهدی شخصی بنا بر قول غیر مشهور) و مهدی نوعی(طبق هر دو کاربرد)، با اشکال مواجه است. برخی منابع، در ردّ مهدویت نوعیه(کاربرد اول آن) سه اشکال مطرح کرده‌اند:یرا غرض از قیام مهدی، پر کردن جهان از عدل و داد است ولی نوعی بودن مهدی، جهان را از ظلم و ستم پر خواهد کرد؛ زیرا هر قدرتمند دروغ‌گویی می‌تواند این جامه را در بر کرده و ادعا کند که من مهدی هستم و به نام اقامه عدل، به ...

اسماء و صفات خداوند، تجلی دارند و لذا هر کدام، مَجلی و مظهری می‌خواهند. عوالم هستی - چون عالَم عقل، مثال، طبیعت و...- هر کدام در حدّ توان، آینه و مظهر این صفات‌اند. در میان اسماء الهی، «الله» اسم جامع است و بر همین اساس، مظهر جامعی می‌خواهد و در این میان، تنها «انسان کامل» است که به خاطر جامعیت عقل و طبیعت در او، آینه اسم «الله» است و از آن‌جا که اسم اعظم «الله»، خلیفه و واسطه فیض الهی به دیگر اسماء و صفات است، انسان کامل نیز –که مظهر آن اسم است- مقام خلافت و امامت را دارد.نسان کامل، اصطلاحی است که در عرفان عملی و نظری و تصوف مطرح است. این تعبیر در ادبیات اسلامی تا قرن هفتم هجری وجود نداشته است و اولین کسی که در مورد انسان، تعبیر «انسان کامل» را مطرح کرد، محیی الدین عربی است. این انسان کامل، اسامی بسیار دارد؛ گاهی او را پیشوا و مرشد و شیخ و پ ...

یکی از قواعد عقلی برای اثبات مهدویت قاعده دلیل وجوب هدایت است.ر اساس این دلیل، خداوند متعال، همه آفریدگان خویش را به سوی رشد و کمال نهایی آنان هدایت می‌کند و این هدایت بر خداوند، واجب است(یعنی اوصاف کمالیه خداوند، ایجاب می‌کند که امر هدایت را انجام دهد) . این هدایت، در دو بُعد تکوینی و تشریعی صورت می‌گیرد. در هدایت تکوینی، جایی برای اختیار و انتخاب وجود ندارد؛ یعنی خدای متعال در آفرینش موجودات، موجبات آن را به گونه‌ای که عدول از آن ممکن نیست قرار داده است. لذا هر انسانی، چه بخواهد یا نخواهد و بداند یا نداند، به تدریج رشد می‌کند و به کمال جسمانی می‌رسد و از این نظر، هیچ گونه تفاوتی با نباتات و سایر حیوانات ندارد. اما تکامل معنوی و رشد نفسانی در پرتو هدایت تشریعی خداوند، جبری نیست بلکه بستگی به خواست و انتخاب و عمل خود آدمی دارد و نقش هدایت عمو ...

در منابع حدیثی به سیره قضائی امام مهدی اشاره شده است. یکی از آنها به نحوه قضاوت حضرت داود اشاره دارد . این که این نوع قضاوت به چه شکلی بوده است دو دسته تحلیل وجود دارد. تحلیل نهایی آنکه عمده قضاوت حضرت داوود بر اساس ابزارهایی مانند اقرار و بازجویی از متهمان بوده است و جنبه اعجاز گونه آن یک مورد خاص بیش نیست.وایات قضاوت داوودی در منابع متقدم شیعی نقل شده است. قدیمی ترین اثر، کتاب بصائر الدرجات صفار است که در آن به چندین روایت اشاره دارد. به عنوان نمونه وی در روایتی از امام باقر نقل کرده است: « إذا قامَ قائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ حَكَمَ بِحُكمِ داوُدَ وسُلَيمانَ، لا يَسأَلُ النّاسَ بَيِّنَةً هنگامى كه قائم خاندان محمّد قيام مى‌كند، به شيوه داوود و سليمان قضاوت مى‌كند و از مردم، بيّنه نمى‌طلبد» یا در روایتی دیگر از امام باقر آمده است: يا أبا عُبَيدَةَ ...