دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

پیشوای دوم جهان تشیع که نخستین میوه پیوند فرخنده امام علی(ع) با دختر گرامی پیامبر اسلام(ص) بود در نیمه ماه رمضان سال سوم هجرت در شهر مدینه دیده به جهان گشود.حسن بن علی از دوران جد بزگوارش چند سال بیشتر درک نکرد. زیرا او تقریبا هفت سال بیشتر نداشت که پیامبر اسلام بدرود زندگی گفت. پس از درگذشت پیامیر(ص) تقریبا 30 سال در کنار پدرش امیر مومنان(ع) قرار داشت و پس از شهادت امام علی(ع) در سال 40 هجری به مدت ده سال امامت امت را به عهده داشت و در سال 50 هجری با توطئه معاویه بر اثر مسمومیت در سن 48 سالگی به درجه شهادت رسید و در قبرستان «بقیع» در مدینه مدفون گشت. صر حسن ‌بن علی(ع)، عصر غربت امام و کم‌توجهی به دین و جایگاه ولیّ ‌خداست. روایات بسیار محدود امام مجتبی(ع) نشان از وضعیت فضای فکری و بحران اجتماعی عصری دارد که آغاز تسلط بنی‌امیه و اوج تلاطم و آش ...

از آنجا که یکی از بن مایه های اصلی آموزه مهدویت حدیث است؛ شناخت صحیح آن منابع در فهم آموزه مهدویت از اهمیت بالایی برخوردار است.منابع را میتوان از لحاظ تاریخ نگارش به دو دسته تقسیم کرد. برخی منابع در دوران نزدیک به معصوم تالیف شده است که پژوهشگران برای این دست منابع تا قرن پنجم اهمیت خاصی قائل هستند. برخی منابع هم از قرن پنجم تا دوران معاصر تدوین شده اند که در رتبه دوم قرار دارند.این منابع هر کدام با دو رویکرد اختصاصی و غیر اختصاصی به سامان رسیده اند؛ در رویکر اختصاصی نویسندگان تنها به موضوع مهدویت پرداخته اند اما در رویکرد غیر اختصاصی، احادیث مهدویت کنار سایر احادیث قرار گرفته است.این منابع متعدد و فراوان هستند اما چند اثر شاخص اجمالا معرفی می گردد:اما منابع غیر اختصاصی که روایات مهدوی و غیر مهدوی در آن قرار دارد فراون هستند. ...

اعتقاد به مساله مهدی موعود یکی از مسلمات مذاهب اسلامی است به طوری که علمای اهل سنت آن را متواتر می دانند بر اساس همین اندیشه اصحاب اهل حدیث اهل سنت در مجامع روایی خود به احادیث مهدویت اهتمام داشته اند. روایات اهل سنت در قرون ابتدایی در کنار سایر روایات در منایع حدیثی آنان ذکر شده است. اما در قرون بعدی برخی منابع به صورت اختصاصی روایات مهدوی را جمع آوری کرده اند که مهمترین آن عبارتند از:اما منابع غیر اختصاصی فراونند. از علمای قرن سوم و چهارم می‌توان به دسته‌ای از محدثان اشاره کرد مانند: ...

نسخه امروزی کتاب صحیح مسلم و صحیح بخاری نسبت به دیگر محدثان اهل سنت، آموزه مهدویت را کمرنگ جلوه داده اند و تنها به اشاراتی اکتفا شده است و به نوعی آنان در این مساله و جزئیات آن سکوت نموده اند.در چرایی و انگیزه این دو محدث از ثبت اخبار مهدويّت، جاى كاوش و پژوهش بسيار دارد كه از مجال اين مقال خارج است؛ تنها به دو اشاره‌ى كوتاه، بسنده مى‌شود: نمونه‌ى برجسته‌اى از اين برخورد زورمدارانه با مباحث اعتقادى، داستان چند سال زندان احمد بن حنبل، و شكنجه‌ى او با تازيانه، به روزگار حكومت مأمون، معتصم و واثق عبّاسى، بر سر موضوع «خلقت و حدوث كلام اللّه» مى‌باشد محمّد بن شاذل نيشابورى میگويد: از بخارى در مورد «خلق قرآن» پرسيدم؛ گفت: فرزندم، اين پرسش شومى است. من شاهد بودم كه از اين مسأله، چه بر سر احمد بن حنبل آمد! پس با خودم عهد و قرار بسته‌ام كه در اين موض ...

وهابیت مانند قاطبه اهل سنت مسئله مهدویت را پذیرفته اند و حتی افرادی مانند ابن تیمیه که به موضوع مهدویت اعتقاد دارد توسط گروهی افراطی اهل سنت مورد طعن قرار گرفته است. در دوران معاصر وهابيانى هم‌چون بن‌باز، مفتى اعظم آنان در عصر حاضر، در مجله الجامعة الاسلاميه، محمد ناصرالدين البانى، حديث‌شناس مشهور معاصر، در تخريج احاديث فضائل الشام و دمشق و در سلسلة الاحاديث الصحيحه، عبدالمحسن عباد، نايب رئيس دانشگاه اسلامى مدينه، در الرد على من كذب بالاحاديث الصحيحة الواردة فى المهدى، عبدالعليم عبدالعظيم بستوى در كتاب مهم ‌المهدى المنتظر فى ضوء الاحاديث و الآثار الصحيحه، روایات مهدوی را ذکر کرده و آنان را پذیرفه اند.هدی درنزد این گروه هم نام پیامبر است و از فرزندان حضرت زهرا، به عنوان یکی از علائم اخرالزمان به حساب می آیدو دنیا به پایان نمی پذیرد تا اینکه او ...

با استفاده از آيات و روايات مى‌توان وجود امام مهدى(عج) را ثابت كرد:بدون شك، از نظر جامعه اسلامى كليه مفاهيم و اعتقادات اصيل اسلامى ريشه در كلام الهى دارد و اساس عقيده به ظهور امام زمان(عج) در كتاب خدا وجود دارد و اين كتاب بزرگ آسمانى فرارسيدن آن روز مبارك و فرخنده را به تمام پيروان بشارت داده است.آيات متعددى در شأن امام مهدى(عج) هست كه امامان معصوم(علیهم السلام)، تفسير، تأويل و تطبيق اين آيات را بر وجود مقدس امام زمان(عج) و حكومت جهانى آن عدالت‌گستر بيان نموده‌اند كه در ذيل براى نمونه به پاره‌اى از اين آيات اشاره مى‌شود: امام باقر(ع) در مورد عِبادِيَ الصَّالِحُونَ؛ فرموده‌اند: قائم و اصحاب وى مى‌باشند. امام صادق(ع) فرموده است كه اين آيه درباره حضرت قائم و اصحاب وى به شمار مى‌رود. در روایتی از امام باقر آمده است: بدرستى كه اين آيه مخصوص است ...

برخى بر اين گمان‌اند كه طرح و بررسى موضوع مهدويت در اين زمان امرى بى‌فايده است، زيرا اين موضوع مربوط به آينده بشريت است و آينده و اتفاقات آن امرى است مجمل و مبهم، امّا آنچه وظيفه ماست اينكه به تكاليف خود در عصر و زمان خود عمل كنيم؛ زيرا هرعصر و زمانى مقتضيات خود را مى‌طلبد ....بحث از مهدويت در اين عصر و زمان آثار و فوايدى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى‌كنيم: ...

نهج البلاغه منتخب از خطبه ها نامه ها و سخنان امیرالمؤمنین است که حضرت در موقعیت های مختلف و به فراخور حال نامه ها و سخنانی مرقوم یا ایراد کرده است. در این کتاب شریف به گوشه هایی از مباحث مهدویت مانند ضرورت حجت الاهی، شخصیت و مقام امام مهدی و دوران عصر ظهور اشاره دارد.ز جمله مسائل مهم و اساسی در بحث مهدویت، جریان خلافت الهی است؛ زیرامسئله خلافت الهی در زمین، که خدای سبحان در قرآن کریم فرمود: ««إِنِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ خَلِیفَةً»»همچون داستان سفینه نوح و یا کشتی حضرت موسی و خضر(ع) و مانند آن ها نیست که یک موضوع شخصی و معینی بوده و سپری شده باشد، بلکه جریان خلافت یک فیض متصل و فوز مستمر است که از اول با اندیشه دوام و انگیزه استمرار طرح شده است، به گونه ای که اصل خلافت از قلمرو نبوّت و رسالت فراتر رفته و به امامت رسیده است. به این دلیل، در بحث ...

یکی از جریانهایی که در سالهای پایانی دهه هفتاد شمسی شکل گرفت و هنوز هم کم و بیش به حیات خود ادامه میدهد و دایره فعالیت خود را گسترش داده و به برخی‌شهرستانها نیز کشانده جریانی است که با محوریت آقای علی یعقوبی شکل گرفت.وی در سال ۱۳۴۴ هجری شمسی در تهران به دنیا آمد و تحصیلات خود را تا سطح دیپلم در این شهر ادامه داد و در رشته پزشکی دانشگاه شهید بهشتی به تحصیل پرداخت؛ ولی به دلیل مشکلاتی که برایش پیش آمد، از دانشگاه اخراج شد. پدر او زین العابدین یعقوبی در سال ۶۱ به دست عوامل گروهک منافقین به شهادت رسیده بود.عقوبی پس از ورود به دانشگاه فعالیت های خود را آغاز کرد و ابتدا با برگزاری جلسات سخنرانی برای دانشجویان بسیجیان و در هیئت های مذهبی کم کم افرادی را گرد خود جمع کرد و به طرح مباحثی همچون توحید، ولایت، عوامل غیبت و .... پرداخت. پس از آنکه جلسات وی ...

ناووسیه گروهی هستند که با توقف در امام صادق(ع) به مهدویت او قایل شدند.این فرقه پیروان عبدالله بن ناووس هستند که بر ادعای حیات امام صادق پای فشردند. همچنین گفته شده ناووسیه منسوب به محلی به همین نام است این جریان با توقف در امام صادق(ع) به مهدویت او قایل شدند. آنان بر این باورند که امام صادق (ع) از دنیا نرفته و تا زمانی که زمین را از عدل و داد پر نکند، از دنیا نخواهد رفت. دلیل آنان بر این ادعا نیز روایتی از آن حضرت است مبنی بر اینکه اگر کسی برای شما خبر آورد که مرا غسل داده، کفن کرده و به خاک سپرده است، سخن او را تصدیق نکنید. ...