دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

در منابع متعدد دوران صفوی به آموزه های مهدوی و برخی از رویکردهای تطبیق گرایی اشاره شده است. که به بخش هایی از آن با اقتباس از کتاب مهدیان دروغین اشاره می شود.در دوره صفوى، بحث از «مهدى(عج) در ميان شيعيان تبلور بيشتری داشت، اما اين بدان معنا نبود که در این دوره، بیش از دیگر ادوار تاریخی، مدعيان مهدويت ظاهر شدند. به عكس تا آنجا كه می دانیم شمار این افراد در اين دوره نسبتا اندك است. در باره اين تقليل دو دليل مى تواند وجود داشته باشد:لبته نوعى نيابت براى شاهان صفوى هم در شعر وادب عاميانه بود. در ديد فقهى آن، نيابت آنان، چنان كه در مذاكره ميان طهماسب وكركى مشهور است، تنها مى توانست بر اساس انتقال آن از طريق فقها باشد. اما جداى از آن، عامه مردم شاهان صفوى را به عنوان پیشرو وفرمانده سپاه مهدى مى شناختند وكم و بيش تعبير نايب مهدى را در باره آنان هم ب ...

يكي از مباحث جالب توجه در حوزه مهدويت، آشنايي با سيره فرهنگي امام زمان(عج) است. مقصود از آن شناخت قواعد، سبک ها و روش هایی است که امام مهدی برای اثرگذاری بر شناخت، نگرش، اخلاق و رفتار دیگران، در عرصه های مختلف فرهنگي از خود بروز می دهد. حكومت مهدوى در حقيقت، مقدّمه يك انقلاب عميق فرهنگى است؛ زيرا هدف اصلى اين حكومت، سالم‌سازى فضاى فرهنگى و حاكم ساختن ارزش‌هاى انسانى و اسلامى بر جامعه است.برجسته‌ترين اين سياست‌ها كه در احاديث اهل بيت(علیهم السلام) مورد اشاره قرار گرفته، عبارت است از:يكي ازاقدامات مهم امام مهدی(عج) در عرصه فرهنگي، زدودن بدعت ها، تصحیح انحرافات و حذف برداشت های غیراسلامی و نادرستی است که به نام اسلام وبه مرور زمان به جامعه القا شده و درمبانی دین تحریف معنوی یا موضعی پدید آورده است.ز روايات چنين برداشت مي شود كه در زمان غیبت، بدع ...

یکی از ويژگي‌هاي امام مهدي(عج) که آن حضرت را نسبت به ديگران متمايز مي‌کند، سيره سياسي ايشان است. سياست، به معني تدبير و اداره امور جامعه در مسير تحقق ولايت الهي مي باشدآن حضرت وقتي حکومت جهان را به دست مي‌گيرند، در تدبير نظام جهان روش و شيوه‌ي خاصي دارند، كه در دعای افتتاح به زیبایی ترسیم شده است: «خدایا! ما به سوی تو رغبت داریم در دولت کریمه‌ای که اسلام و مسلمانان عزت یافته و نفاق و منافقان دچار ذلت می‌شوند»حكومت مهدوي در حقيقت همان مدينه فاضله اي است كه خداوند نويد و مژده آن را به مستضعفان و محرومان داده است در سيره سياسي امام مهدي، سوق دادن جامعه به سمت كمال و سعادت واقعي بشر به بهترين وجه در سطح جهان اجرا خواهد شدضعيت سياسي عصر مهدوي، خود گواه روشني بر برتري حضرت و اقتدار جهاني آن حكومت است در روايات، دامنه سيطره اين حكومت، برتر از حكومت ...

در میان اهل سنت راویان فراوانی روایات مهدویت را نقل کرده اند. نقل این تعداد از راوی می توان به اثبات اندیشه مهدویت در مقابل منکران کمک کند. عبدالله بن مسعود یکی از این راویان بوده که تعداد فراوانی روایت از او نقل شده است.عبد اللّه بن مسعود بن غافل بن حبيب، هذلىّ، ابو عبد الرّحمن، مادرش امّ عبد، دختر عبد بن سواء از قبيله هذيل است. ازاين‌رو پيامبر(ص) از او تعبير به «ابن امّ عبد» كرد.ابن مسعود در گذشته چوپان بود، او از مسلمانان نخستين به شمار مى‌رود و ششمين نفرى است كه مسلمان شد. دوبار هجرت كرد، يك بار از مكّه به حبشه و بار دوم به مدينه. وی يكى از چهره‌هاى علمى در ميان صحابه است و نخستين شخصى است كه در مسجد الحرام، قرآن را آشكارا در ميان انجمن قريش با صداى بلندتلاوت كرد.يامبر(ص) در آغاز اسلام به او فرمود: «إنّك لغلام معلّم؛ تو پسری تعلیم یافته ا ...

در میان اهل سنت راویان فراوانی روایات مهدویت را نقل کرده اند. نقل این تعداد از راوی می توان به اثبات اندیشه مهدویت در مقابل منکران کمک کند. عایشه همسر پیامبر اسلام یکی از این راویان می باشد.ام المؤمنین عایشه(۹ ق.ه - ۵۸ ق.ه = ۶۳۰ - ۶۷۸ م)، دختر ابوبکر صدیق، عبد الله بن عثمان تمیمی قریشی، کنیه وی ام عبدالله است. مادرش، أم رومان بنت عویمر کنانی است. وی چهار سال پس از بعثت به دنیا آمد. در نه سالگی با پیامبر خدا ازدواج کرد و هنگامی که رسول خدا رحلت فرمودند، وی هیجده سال داشت. عائشه در مدینه وفات کرد و ابوهریره بر وی نماز خواند و در بقیع به خاک سپرده شد.او روایات فراوانی شنیده ازپیامبر خداوند و حضرت فاطمة نقل کرده است. همچنین از افرادی دیگر مانند: عمر، حمزة بن عمر، الاسلمى، سعد بن ابي وقاص. روایات مهدوی وی از پیامبر خداست.فراد فراوانی از او نقل رو ...

امّ سلمه، امّ المؤمنين، مادرش عاتكه دختر عامر بن ربيعه است. پدرش ابو اميّه يكى از بخشنده‌ترين اشخاص و مشهور به كرم و ملقّب به «زاد الرّاكب» بود. هرگاه به سفر مى‌رفت، همسفر او توشه‌اى برنمى‌داشت. همسر امّ سلمه به نام عبد الرّحمن بن عبد الأسد، ملقّب به ابو سلمه، در جنگ احد مجروح شد و پس از 5 يا 7 ماه بر اثر اين جراحت از دار دنيا رفت.ام سلمه اولین زن مهاجری بود که به مدینه آمد. پیامبر(ص) در ماه شوال با او ازدواج کرد و در همان ماه با او زندگی مشترک را آغاز کرد. ام سلمه در سال 61 هجری قمری در 84 سالگی درگذشت و ابو هریره بر او نماز خواند. والی آن زمان، الولید بن عتبه بن ابی سفیان بود و او را در بقیع دفن کردند.ی یکی از روایان مورد توجه بود و در صحاح شش‌گانه به روايات وى استناد شده است. عمده روایات وی از جمله روایات مهدوی وی، از پیامبر خدا نقل شده ا ...

یکی از فرقه های دوران صدر اسلام است. بر پایه برخی از روایات آنان در ذیل بحث اشراط الساعه به برخی از روایات مرتبط با مهدویت اشاره کرده اند.اباضیه، یا اِباضیه، فرقه ای منسوب به عبدالله بن اباض تمیمی و از کهن ترین فرقه های مسلمانان قرن اول هجری به شمار می‌رود. برخی اباضیه را معتدل ترین فرقه ی خوارج دانسته، آنها را از نظر فکری نزديكترين فرقه ی خوارج به جماعت اسلامی می شمارند؛ چراکه افراط و غلو در آنها کمتر بوده و دارای فقه متعادلی هستند؛ همچنین معتقدند عالمان فهیم و برجسته ای در میان آنها وجود دارد.اید دانست اباضیه ی معاصر خود را «اهل الدعوه»، «اهل الحق و الإستقامه» و «جماعت المسلمین» می خوانند. این شعار در کتابها رسانه ها و سایتهای اینترنتی آنها به روشنی قابل مشاهده است. باورمندان به این فرقه در عمان، یمن و حضرموت، زنکبار و شمال آفریقا، زندگی می ...

در برخی روایات شیعی قبل از ظهور امام زمان به فرو رفتن سرزمین جابیه اشاره شده است. در اهل سنت نعیم بن حماد به روایات جابیه و ارتباط آن با موضوع مهدویت اشاره کرده است اما سخنی از خسف جابیه وجود ندارد.روستایی در منطقه شام در سده‌های نخستین اسلامی که امروزه به صورت خرابه‌ای باستانی در حوران، از توابع منطقۀ اِزرع، در استان درعای سوریه واقع است. این خرابه بر «تلّ جابیه» ــ که مخروطی آتش‌فشانی در حدود ۸۰ کیلومتری جنوب دمشق و ۴ کیلومتری شمال غربی شهر نَوى واقع است و از سمت غرب بر دشتی هموار مشرف است ــ قرار دارد.این شهر در آغاز اسلام محل توجه سپاهیان اسلام قرار گرفت و محل نزاع و درگیری های بین مسلمانان و رومیان قرار داشت. سرانجام سپاهیان اسلام پیروز شدند و خلیفه دوم از این منطقه دیدن کرد و در آنجا خطبه خواند.عد از وی سایر خلفاء تا دوران معاویه بر این ...

مهدویت به‌عنوان یکی از نقاط مشترک بین شیعه و اهل سنت مطرح است و یکی از این اشتراکات، مسئله بیعت با امام می‌باشد. اهل سنت، همانند شیعه، بیعت با امام را در مکانی مقدس، یعنی بین رکن و مقام، مورد تأکید قرار داده‌اند.بِیعَت‌، شیوه‌ای‌ رایج‌ در فرهنگ‌ اسلامی‌ برای‌ پیمان‌ بستن‌ مردم‌ با حاكمان‌ كه‌ برپایۀ آن‌ به‌ وفاداری‌ گردن‌ می‌نهند. بیشتر بیعتها در عصر پیامبر(ص) و خلفا از طریق‌ دست‌ دادن‌ با حاكم‌ صورت‌ می‌گرفته‌ است‌. البته‌ بیعت‌ حضوری‌ بدون‌ دست‌ دادن‌ و بیعت‌ غیرحضوری‌ با نمایندۀ حاكم‌، یا با فرستادن‌ نامه‌ نیز شناخته‌ بوده‌ است‌. این‌ شیوه‌ در سده‌های‌ متمادی‌ از تاریخ‌ اسلام‌، از جانب‌ عموم‌ مردم‌ برای‌ مشروعیت‌ داشتن‌ حاكم‌ در اعمال‌ حاكمیت‌، ضروری‌ دانسته‌ می‌شده‌ است‌. ا ظهور امام مهدی، پذیرش امامت امام مهدی با مسئله بیعت صورت می گیرد. ...

با مطالعه تحليلى آثار و مكتوبات مسلمانان در دوره‌هاى مختلف تاريخى، رويكردهاى متفاوت و ويژگى‌ها و تفاوت‌هاى ناشى از مبانى و روش‌ها مشاهد می گردد. در حوزه مهدويّت بر اساس مبانی و روش ها سه رویکرد «نقلى» « نقلى- عقلى» و «عرفانی» وجود دارد:كهن‌ترين رويكرد به مسئله مهدويّت رويكرد نقلى است. گردآورى و تبويب احاديث، نخستين تلاش فكرى براى پرداختن به اين موضوع است. آنچه در مصادر اصلى حديث شيعه و اهل سنّت چون‌ الكافى‌ و كتب صحاح در باب مهدويّت گرد آمده، با همين رويكرد است. در اين روش تكيه‌گاه اصلى، آموزه‌هاى منتهى به وحى است.ين روش از آغاز نگارش در باره مهدويّت تا دوره معاصر بيشترين طرف‌دار را داشته است. كتاب‌هاى تأليف‌شده در قرون نخستين و حتّى قبل از تولد امام مهدی(عج) از اين جمله‌اند. دو كتاب‌ الغيبة نعمانى و كمال الدين‌ شيخ صدوق، كه در قرن چهارم تألي ...