دانشنامه جامع مجازی ویکی مهدویت

«جهانی‌شدن» از نظر لغوی برابرنهاد واژۀ «globalization»- برگرفته از لغت «globe»- است. لغت «globe» در معانی کُره، گوی، کروی کردن، گرد کردن ؛ جهانی، عمومی ، جامع به کار می‌رود. بنابر این، واژۀ «globalization» را می‌توان به معنای «به‌هم پیوستگی جهان در تمامی عرصه‌ها» دانست که همانند یک موجود به هم پیوسته است.اما از نظر اصطلاحی برای جهانی شدن تعریف واحدی که جامع افراد و مانع اغیار باشد و اکثر نظریه‌پردازان در مورد آن توافق نظر داشته باشند؛ ارائه نشده و همچنان ابهامی معنادار بر مفهوم جهانی‌شدن سایه افکنده است. دلیل چنین ابهامی می‌تواند این امر باشد که «این پدیده به حد نهایی تکامل خود نرسیده است و هر روز چهرۀ تازه‌ای از ابعاد آن نمایان می‌شود»رخی نظریه‌پردازان، جهانی‌شدن را عمدتا با رویکرد اقتصادی معنا کرده‌اند. کومسا معتقد است که «جهانی‌شدن حاصل یک ...

بعد از شهادت امام حسین(ع) ، کوفیانی که از عملکرد خود پشیمان بودند، نهضت «توابین» را به راه انداختند و به سوی شام رهسپار شدند. در این میان، مختار بن ابی عبید ثقفی با آنان مخالفت کرد و خود نهضتی علیه قاتلان امام حسین(ع) به راه انداخت. او خود را نماینده محمد بن حنفیه خواند و در نامه هایش به محمد بن حنفیه از وی با عنوان «مهدی» یاد می کرد. برخی از نویسندگان این موضوع را رد کرده، آن را تهمتی بیش نمی دانند. مختار در سال ۶۷ ق، کشته شد؛ ولی امامت و مهدویت محمد بن حنفیه از بین نرفت و بعد از رحلت ابن حنفیه در سال ۸۱ ق، عده ای از پیروان و یاران مختار به غیبت محمد بن حنفیه معتقد گشته و گفتند: «او نمرده و نخواهد مرد و در کوه رضوی پنهان شده و همان مهدی موعود و امام منتظری است که عدالت را به زمین باز خواهد گرداند».تاب های ملل و نحل، «کیسانیه» را تا حدود یازد ...

از آن جا که خداوند، جهان هستی را بر پایه اسباب و مسببات آفریده است؛ برای پیدایش هر پدیده باید زمینه ها و اسباب آن فراهم آید تا تحقق آن پدیده امکان پذیر گردد. آیات متعدد قرآن کریم که به نقش آفرینی اشیا در پیدایش یکدیگر اشاره دارند و روایت «ابی الله ان یجری الاشیاء الا بالاسباب؛ خداوند ابا دارد امور را جاری کند، مگر به واسطه اسبابش»که از امام صادق(ع) نقل شده است، به این مطلب گواه هستند.از آن جا که ظهور و قیام جهانی حضرت مهدی(عج) انقلابی فراگیر، گسترده و سرنوشت ساز است و همه بنیان های اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی بشر را دستخوش دگرگونی می کند، امرظهور به عنوان سرآغاز بزرگ ترین تحول در جهان آفرینش ، به طور عمده از طریق اسباب و علل طبیعی شکل می گیرد و نیازمند فراهم شدن شرایط و زمینه هایی است.رایط هر پدیده، به اموری گفته می شود که تحقق آن پدیده، ...

مادر امام حسن عسکری(ع) از جمله شخصیت‌هایی است که در جریانات دوران زندگی امام دوازدهم(عج) نقش مهم و اساسی داشت. وی در مصون ماندن امام دوازدهم(عج) از گزند خطرات و حفاظت از جان امام نقش بسیار برجسته‌ای داشت. او به درخواست امام حسن عسکری(ع) ، امام مهدی(عج) را همراه خود به مکه برده و سپس آن حضرت(عج) را به مدینه ‌برد. امام حسن عسکری(ع) بعد از خود دو وظیفه بسیار مهم به مادر خود واگذار کردند: اول این که از او به عنوان تنها وصی خود نام بردند و اختیار اموال خود، صدقات و موقوفات را به ایشان سپردند؛ و دوم این‌که او در دوران غیبت صغرا، ملجا و پناه شیعیان بود و شیعیان در مشکلات به وی رجوع می‌کردند. بدون شک واگذاری این وظایف از سوی امام حسن عسکری(ع) به مادر به منظور محافظت از جان امام دوازدهم(عج) از گزند عباسیان بود.رباره نام مادر امام حسن عسکری(ع) ، گزارشه ...

اژه «نیابت» و «نایب» در فرهنگ‌ مهدویت به کار رفته و به سرپرستان نهاد وکالت در دوران غیبت صغرا و به فقهای امامیه در دوران غیبت کبرا، اطلاق شده است، با این تفاوت که به نایبان چهارگانه امام دوازدهم(عج) در دوره غیبت صغرا، که با اسم و خصوصیات معرفی شده اند، «نایب خاص» و به فقهای امامیه دوران غیبت کبرا که واجد شرایط معین شده از سوی امامان (علیهم السلام) باشند، «نایب عام» اطلاق می‌گردد. تفاوت دیگر نایبان خاص با نایبان عام در محدوده اختیارات و وظایف آن ها است. مهم‌ترین ملاک انتخاب نایبان خاص، با توجه به شرایط حساس دوران غیبت صغرا، قدرت رازداری و حفظ اسرار بوده است. نایبان چهارگانه وظيفه داشتند اقدامات لازم را در زمینه رهبرى جامعه شيعه باتوجه به دستورهای صادرشده ‌ از جانب امام انجام دهند. عالمان امامی به شرط آن‌که در قوانين اسلامى فقيه بوده و داراى مل ...

در کتاب های روایی شیعه، با روایات متعددی با مضمون نهی از قیام و نهضت قبل از ظهور و قیام امام مهدی(عج) مواجه هستیم. بر اساس این روایات، کسانی بر این باورند که هر گونه قیام و حرکت اعتراضی و انقلابی برای تشکیل حکومت دینی قبل از ظهور، نامشروع است و شیعه به پرهیز از چنین تلاش هایی در عصر غیبت موظف است؛ اما این روایات ضمن این‌که از لحاظ سندی بعضا مشکل دارند؛ از نظر دلالی هم با روایات مؤید قیام تعارض دارند.وایات نافی قیام، چند دسته اند: برخی از آن ها هر نوع قیام قبل از ظهور را به طور مطلق نفی می کنند و بعضی از به نتیجه نرسیدن این نوع قیام ها خبر می دهند. برخی نیز روایاتی هستند که افراد را به نشستن در خانه و همراهی نکردن با قیام های قبل از ظهور توصیه کرده اند: بعضی دیگر از روایات، افراد را به عجله نکردن در زمینه قیام سفارش می کنند. در ادامه به بررسی ...

در مباحث مربوط به دین،« معارف مهدویت» از اهمیت خاصی برخوردار است و به همین لحاظ آسیب هایی نیر متوجه آن می شود. از جمله آسیب‌هایی که فرهنگ مهدویت را تهدید می‌کند؛ مسئله «تطبیق» است. تطبیق اگر طبق معیار ها و ضوابط خاص خود انجام نگردد، آسیب های فراوانی به دنبال خواهد داشت. در این نوشتار با معیارها، و ضوابطی که در تطبیق باید رعایت شوند و همچنین با پیامد ها و آسیب هایی که تطیبق ناصحیح خواهد داشت؛ آشنا می شویم.«تطبیق» بدین معناست که چیزی، چیز دیگری را بپوشاند: «طَبَّقَ السحاب الجَوَّ»؛ ابر، آسمان را پوشانید.» زمانی گفته می‌شود «طابقتُ بین الشیئین»؛ که دو چیز یکسان قرار داده شوند. تطبیق» در مباحث مهدویت، به‌معنای مطابقت دادن نشانه‌های ظهور بر حوادث هر زمان است؛ به این معنا که عده‌ای با خواندن یا شنیدن چند روایت در مورد نشانه‌های ظهور، به تطبیق دادن ...

ز ‌‌آن‌جا‌‌ كه «باورداشت منجي» از محورهاي مشترك همه اديان است؛ اسلام ناب محمدي در سايه‌‌سار بحث امامت، اعتقاد به آمدن عدالت گستر جهاني را مطرح مي‌كند. اين مهم با چالش‌‌هاي گوناگوني مواجه است كه از مهم‌‌ترين آن‌ها، آسيب «استعجال» می‌باشد. يكي از چالش‌‌هايي كه در قرآن و روايات بدان تصريح ‌‌شده؛ ‌‌است، مقوله «استعجال» است كه گاهي به عنوان «آسيب» از آن ياد شده‌‌است. این چالش، از جمله چالش‌‌هاي اعتقادي است كه در عرصه اجتماعي و فرهنگي بازتاب وسيعي دارد. استعجال، به معناي «شتاب در خواستن چيزي است، قبل از رسيدن وقت آن و پیش از تامین زمينه‌‌هاي لازم براي تحقق آن.» برخي منتظران عجول، به دلیل جهل و نداشتن صبر، بي‌‌معرفتي نسبت به امام و ساير دلايل غيبت امام زمان(ع) ؛ بدون در نظر گرفتن شرايط و سنت‌‌هاي الاهي، خواهان ظهور آن حضرت(عج) هستند؛ درحالي كه علاوه ...

بررسى دقيق اسناد و گزارش‌هاى مربوط به زمان و مكان ولادت امام مهدى(عج) نشان مى‌دهند كه ايشان در شب جمعه، نيمه شعبان سال 255ق، مطابق با 12 مرداد 248 ش، و 29 جولاى سال 869 م، در شهر سامرّا تولّد يافته اند. این نوشتار در صدد اثبات ولادت امام زمان(عج) با بهره گیری از دلایل نقلی و شواهد تاریخی از دیدگاه فریقین است.سال ولادت‌: بيش‌تر ‌منابع كهن و معتبر، تولّد امام مهدى(عج) را در سال 255ق ذكر كرده‌اند. فضل بن شادان با سند صحيح، اين تاريخ را گزارش كرده است. مصادف بودن نيمه شعبان 255 با روز جمعه در تقويم‌هاى تطبيقى نيز دیدگاه مشهور را تأييد مى‌كند.رحوم کلینی با دو گزارش مختصر، به اصل مسئله تولد امام اشاره دارد. گزارش اول از حضرت حکیمه است که تنها به رؤیت امام بسنده کرده است. گزارش دیگراز احمد بن محمد بن عبدالله است که در ضمن توقیعی، به نام حضرت و سال ت ...

یکی از مفاهیمی که در آموزه مهدویت دارای اهمیت و جایگاه ویژه ای است، بحث «انتظار» و اهمیت وجایگاه آن است و در روایات معصومان، به ابعاد مختلف آن پرداخته شده و نقش و اهمیت آن به وضوح بیان شده است. با این اوصاف، به مرور زمان، برداشت ها و قرائت های مختلفی از آن شده که با واقعیت و اصل انتظار همخوانی ندارند. این نوشتار سعی کرده است ابعاد مختلف انتظار را مورد بررسی و کنکاش قرار دهد و حقیقت این آموزه را بیان کند.انتظار» از ریشه ی (ن ظ ر) می باشد. معنای «نظر» ، دیدن ، مشاهده است و گاهی به معنای تفکر و تامل هم می باشد. انتظار را به معنای صبر، چشم داشت و چشم به راهی نیز دانسته اند. انتظار از باب افتعال و یکی از کاربردهای این باب «تلاش برای تحصیل شیء» است؛ مثلا «اکتساب» به معنای کسب و در آمد نیست، بلکه کسبی است که با کوشش و زحمت حاصل گردد. از این لحاظ ان ...